وبسایت متعلق به روزنامه «الشرق الاوسط» که یکی از پرمخاطب ترین روزنامه های جهان عرب محسوب می شود ، در بخش فارسی زبان خود با نام شرق پارسی ، به مناسبت فرا رسیدن شب یلدا ، برای معرفی این مراسم دوست داشتنی و سنتی ایرانیان باستان در نزد مخاطبان خود از نوشته های محمود دولت آبادی نویسنده بزرگ معاصر ایران و از فرزندان نامور سبزوار پایتخت نثر ایران کمک گرفته است.

به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه ، وبسایت «شرق پارسی» سعی کرده است در این مطلب که همین امروز به انتشار آن پرداخته علاوه بر ارائه معرفی کوتاهی از محمود دولت آبادی ، از زبان این نویسنده برجسته سبزواری، به شرح دلایل ساده ماندگاری بعضی آیین های باستانی نظیر شب یلدا بپردازد ، که متن کامل آن را در ادامه منتشر می کنیم :

یلدای ماندگار

ماندگاري يلدا رازي دارد كه مي تواند به همه جشن ها، عيدها و مراسم سنتي تعميمش داد. آن راز ساده به ما مي گويد كه هر آنچه قابل تطبيق با زندگي روزمره مردم باشد، جاودان مي ماند. مردم هر جا كه بتوانند به مناسبتي كنار هم گرد بيايند، آن را گرامي و زنده نگه مي دارند.

مردم ایران در طول تاریخ آسیبهای فراوانی دیده اند. از جمله این آسیبهای فرهنگی از بین رفتن بسیاری از جشنهای فصلی، موسمی و ماهانه بوده است. طبق آنچه که از نوشته های گذشتگان به جای مانده است علاوه بر جشن نوروز، یلدا، سده و مهرگان در هر ماه نیز جشنی به نام همان ماه برگزار می شود. مثلا در ماه فروردین و یا بهمن یک روز جشنی در همان ماه به نام فروردین و یا بهمن داشتیم.

ما پیش از اینکه به این روز بیفتیم در هر فصل جشنی داشتیم. یکی از این جشنها جشن مهرگان بوده است. جشن مهرگان جشن پایان برداشت محصول است که هم اینک از بین رفته است. اما آنچه جشن مهرگان که عید برداشت حاصل کار و زحمت کشاورزان بوده را به دست فراموشی سپرده، تحولات معیشت، کار و کشاورزی در گذر تاریخ این ملت است. مردم وقتی که محصولات خود را به انبارها می سپردند جشنی برگزار می کردند. به طور مثال یکی از این انبارهای معروف از زمان ساسانیان به جای مانده هم اینک در عراق است و به شهر الانبار معروف است.

سالیان سال جنگ و غارت، گرسنگی و نکبت ها باعث شده که محصولی باقی نماند که جشنی برای آن گرفته شود. لذا کشاورزی بی حاصل، مهرگان را از خاطره جمعی مردم پاک کرد.

شاید بد نباشد بگویم که جشن زیبای مهرگان وارد فرهنگ و زبان عربی هم شد و به نام المرجانات نامیده شد که نمی دانم اکنون این جشن برگزار می شود.

اما از میان جشنها دو جشن باقی مانده است. یکی جشن یلدا و دیگری جشن نوروز است. این دو چون با تغییر فصل در ارتباط بوده اند امکان از بین رفتن آنها نیز میسر نیست. جشن یلدا که طولانی ترین شب سال است که مردم با بودن در کنار خانواده این شب را به نیکی پاس می دارند و دیگری نوروز است که با تغییر فصل و آمدن بهار مردم جشنی برای بهار می گیرند.

این دو جشن را نمی توان از بین برد چون بهار را نمی توان از مردم گرفت. از این گذشته این جشنها بخشی از هویت ملی ما هم به شمار می رفته است که ماندگار شده است.

ماندگاری یلدا رازی دارد که می تواند به همه جشن ها، عیدها و مراسم سنتی تعمیمش داد. آن راز ساده به ما می گوید که هر آنچه قابل تطبیق با زندگی روزمره مردم باشد، جاودان می ماند. مردم هر جا که بتوانند به مناسبتی کنار هم گرد بیایند، آن را گرامی و زنده نگه می دارند.

مردم شب یلدا، طولانی ترین شب سال را به بهانه تغییر فصل و آمدن زمستان جشن می گیرند و راز ماندگاری آن را شاید بتوان در این دانست که مردم هنوز امکان گردهم آمدن را دارند و این بهانه ها را غنیمت می شمارند.

نوروز و یلدا در این میان زنده ماندند، شاید بهتر باشد بگوییم مردم آن را زنده نگه داشته اند. جشنی که در هماهنگی با زیست و معاش مردم باشد، توجه آنها را به خود جلب خواهد کرد. همین توجه همیشگی مردم و ریشه های تاریخی و اقتصادی است که می تواند این مناسبت ها را زنده نگه دارد.

محمود دولت آبادی، نویسنده داستان نویس است.. او دهم مرداد ۱۳۱۹ در دولت آباد سبزوار به دنیا آمد. بیشتر شهرت او به خاطر رمانها و داستان هایی است که نوشته است. از مهمترین داستان های او می توان به کلیدر، روزگار سپری شده مردم سالخورده، جای خالی سلوچ و زوال کلنل اشاره کرد. او از چندین جشنواره بین المللی جوایزی را به خاطر فعالیتهای ادبی خود دریافت .

منبع : شرق پارسی (وبسایت متعلق به روزنامه الشرق الاوسط پرشمارترین روزنامه جهان عرب)

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

محمود دولت آبادی : هیچ گاه فعال سیاسی نبوده ام