به بهانه درگذشت یک کهن کسوت صاحب زنگ در ورزش زورخانه ای سبزوار
به تازگی یکی از کهن کسوتان ورزش باستانی شادروان احمد آزدیان در سبزوار به دیار باقی شتافته است. وی مردی با اخلاق و مردم دار بود که حضورش در گود زورخانه با نواختن زنگها و صلوات مرشد همراه بود. حرکات باستانی زیبایش از جمله میل گیری و چرخ و روحیه بشاش و حال و احوالش در برابر سایر ورزشکاران خصوصا احترام ویژه ای که برای سادات قائل می شد زبانزد بود.
مرحوم چند سال با سرطان جنگید و در تاریخ 29/2/1400 دعوت حق را لبیک گفت.
حکم زنگ آخرین رتبه ورزش روزانه ای مرحوم بود . یادش گرامی و روحش شاد.
به بهانه درگذشت این پیشکسوت ورزش های پهلوانی در سبزوار، نگاهی می اندازیم به رتبه های ورزش زورخانه ای و چگونگی به صدا در آمدن ضرب و زنگ و صلوات مرشد:
صاحب زنگ و صاحب ضرب
اصطلاحی در ورزش باستانی، به آن دسته از پهلوانان معروف و پرسابقه گویند که به احترام ورودشان به زورخانه، زنگ و ضرب را به صدا درمیآورند.
رتبهها در ورزش زورخانهای
رتبه یک: ورزشکار بعد از یک سال ورزش کردن به هنگام چرخ زدن مرشد برای او منکری میفرستد (بر منکر علی لعنت و دیگران میگویند بیشباد)رتبه دو: ورزشکار بعد از سه سال ورزش کردن به هنگام چرخ زدن مرشد برای او صلوات میفرستد
رتبه سه: ورزشکار بعد از شش سال ورزش کردن و داشتن حداقل هجده سال سن به هنگام بالا و پایین آمدن از گودمرشدبرای او صلوات میفرستد.
رتبه چهارم: ورزشکار بعد از دوازده سال ورزش کردن و داشتن حداقل بیست و دو سال سن به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه مرشد برای او صلوات میفرستد.
رتبه پنجم: ورزشکار بعد از پانزده سال ورزش کردن و داشتن حداقل بیست و پنج سال سن به هنگام بالا و پایین آمدن از گود مرشد برای او ضرب مینوازد.
رتبه ششم: ورزشکار بعد از هجده سال ورزش کردن و داشتن حداقل بیست و هشت سال سن به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه مرشد برای او ضرب مینوازد.
رتبه هفتم: ورزشکار بعد از بیست و چهار سال ورزش کردن و داشتن حداقل سی و دو سال سن به هنگام چرخ زدن مرشد برای او زنگ میزند.
رتبه هشتم: ورزشکار بعد از سی دو سال ورزش کردن و داشتن حداقل چهل و دو سال سن به هنگام بالا و پایین آمدن از گود مرشد برای او زنگ میزند.
رتبه نهم: ورزشکار بعد از چهل و پنج سال ورزش کردن و داشتن حداقل شصت و پنج سال سن به هنگام آمدن و رفتن از درب زورخانه مرشد برای او زنگ میزند که به این ورزشکاران زنگی میگویند که تعدادشان در کشور بسیار کم است.
زنگ مرشد برای که به صدا درمیآید؟
برای این که زنگ زورخانه به احترام ورودت به صدا درآید، باید 50 سال از عمرت را در راه فراگیری منش پهلوانی و مردانگی و فراگیری درست انجام حرکات ورزشهای زورخانهای سپری کنی که تازه صاحب تکزنگ شوی.
درواقع استفاده از زنگ از زمانهای گذشته در فرهنگ زورخانه و گروههای عیاری و پهلوانی جایگاهی خاص داشته است. ظاهراً در قدیم آویختن زنگ نشانهای برای ابراز قدرت و احترام بوده است.
زنگ را مقابل مرشد آویزان میکنند و مرشد با توجه به رتبه واردشوندگان، به تناسب، ضرب و زنگ را به صدا درمیآورد. به صدا در آوردن زنگ برای ورود کسی، بالاترین احترام در زورخانه محسوب شده و فقط برای پهلوانان و پیشکسوتانی که دارای سوابق بالا و قهرمانی باشند، به هنگام ورودشان زنگ به صدا در خواهد آمد.