الهام شبانی مقدم / مجله اینترنتی اسرارنامه 

در طی سالهای گذشته روند ساخت و سازهای چند طبقه در شهر سبزوار افزایش یافته به خصوص در زمان یکی از شهرداران، افزایش چند طبقه سازی به حدی رسید که داد شهروندان را درآورد. تراکم بالا در کوچه های 4 متری و 6 متری و بعضا بدون پارکینگ لطمه زیادی در شهرسازی برخی محلات بوجود آورد .

از بین رفتن بافت تاریخی در کوی گل افشانی از جمله این موارد بود که متاسفانه دستگاه های ذیربط و دخیل در کمیسیون ماده 100 نیز مخالفت چندانی با این روند نداشتند.

روند تراکم فروشی در زمان شهرداران بعدی نیز به صورت کارشناسی شده، ادامه یافت و اعتراض ساکنان محلات کمتر شد، اما هنوز هم شهروندانی هستند که نسبت به ساخت و سازهای موجود گلایه دارند و همه را از چشم شهرداری می بینند.

معاون شهر سازی شهرداری سبزوار در رابطه به اسرارنامه گفت: در طرح تفصیلی برای شهر سبزوار 3 طبقه بالای پیلوت تعریف شده است، منتهی سلیقه مردم در این امر حاکم است. در 50 درصد از مساحت شهر، مردم ساختمان های خود را در دو طبقه ساخته اند، یعنی ما به هدف افقی شهر، که همان مساحت استاندارد است، نرسیده ایم و زمانی به هدف می رسیم که مردم ساختمان های خود را چهار طبقه بسازند.

مرتضی احمدی افزود: در حاشیه شهر که مردم قدرت مالی کمتری دارند ساخت چهار طبقه مشکل است که همین ضعف مالی مردم سبب افزایش بار افقی شهر شده است. در این مناطق علاوه بر ایجاد خیابانهای شریانی، خدماتی چون آسفالت، عملیات روفت و روب، ساخت پارک محله، مدرسه و ... باید انجام شود که هزینه های مالی و زیر ساختی زیادی را بر شهر تحمیل می کند.

او اظهار کرد: به دلیل اجرا نشدن طرح تفصیلی، شهرداری جلسات مشترکی را با اعضای کمیسیون ماده 100 برگزار و تصمیم بر این شد تا در مناطقی که مردم به لحاظ مالی متمول تر هستند و تمایل به ویلا سازی نسبت به دیگر مناطق شهری کمتر است شهروندان مجاز به ساخت ساختمان شش طبقه باشند البته این ساخت و سازها باید در مناطق با تراکم پایین رخ دهد نه در مناطق با تراکم بالا.

احمدی گفت: اگر در 50 درصد شهر ساخت و ساز دو طبقه صورت گیرد در 50 درصد دیگر 6 طبقه ساخته شود. بدین صورت به هدف طرح تفصیلی دست خواهیم یافت.

معاون شهرسازی شهرداری سبزوار در پاسخ به سوال اسرارنامه، که چرا شهرداری در برخورد با متخلفین ساخت و ساز، سلیقه ای برخورد می کند، گفت: برخورد با تخلفات ساخت و ساز اصلا با شهرداری نیست. اعضای کمیسیون ماده صد متشکل از سه عضو فرمانداری، شورای اسلامی شهر و دادگستری است. دبیرخانه این کمیسیون فقط در شهرداری است و پرونده تخلفات در شهرداری بررسی و به کمیسیون ارجاع داده می شود.

احمدی افزود: این کمیسیون ماده صد است که رای بر تخریب یا جریمه صادر کند. وظیفه شهرداری فقط تعطیل کردن عملیات ساخت و ساز و ارجاع پرونده به کمیسیون است، در نهایت تصمیم گیرنده نهایی کمیسیون ماده صد است نه شهرداری. این نکته که اعلام می کنند شهرداری عضو موثر در کمیسیون ماده صد است در واقع اینطور نیست. نقش شهرداری در کمیسیون ماده صد موثر نیست و حتی حق رای ندارد.

معاون شهرسازی شهرداری سبزوار اضافه کرد: در ساخت و سازهای خارج از ضوابط قانونی زمانی که کار به نصب ستون می رسد در صورت تخلف، ادامه روند ساخت توسط اجرائیات شهرداری جلو گرفته می شود و پرونده به کمیسیون ماده صد ارجاع داده می شود. برای شهرداری هیچ فرقی ندارد زمانی که تخلف صورت گیرد جلو تخلف گرفته می شود.

او اظهار کرد: از ابتدای امسال در کمیسیون ماده صد برای 80 مورد تخلف ساختمانی رای بر تخریب صادر شده است که این رای برای ۴۳ پرونده اجرایی شده و 24 پرونده نیز از دیوان عدالت اداری دستور توقف رای را گرفته اند و 13 پرونده که رعایت مسیر عقب نشینی را نداشته اند دستور توقف عملیات صادر شده که باید تخلفات خود را برطرف نمایند.

وی با بیان اینکه در سبزوار چیزی به عنوان ارتفاع سازی نداریم، اظهار کرد: ارتفاع سازی به طبقات 8 به بالا اطلاق می شود که در سبزوار طبق دستور قانگذار با توجه به تراکم مناطق ساختمان ها در ۵ تا ۸ طبقه انجام می شود. البته چند مورد تراکم فروشی در زمان یکی از شهرداران سابق صورت گرفته اما این‌موضوع چندین سال است که جلو گرفته شده است.

احمدی ادامه داد: مبنای طرح تفصیلی 60 درصد سطح اشغال و چهار سقف در سه طبقه است اما شهرداری، شهر را در 9 سقف در 8 طبقه بسته است که اینگونه ساخت و سازها فقط در خیابان های با تراکم پایین امکانپذیر است اما در گذشته در برخی نقاط شهر که دارای تراکم بالا است این امر صورت گرفته است. ولی تلاش ما به عنوان مسئول شهرسازی ساخت و ساز در 5 الی 8 طبقه، است که با نهایی شدن طرح تفصیلی قطعا از ساخت و ساز های چند طبقه در کوچه های با تراکم بالا جلوگیری خواهد شد‌.

وی تصریح کرد: قانونگذار در زمان تهیه طرح تفصیلی مشخص کرده که در داخل شهر ساخت و ساز در 4 طبقه هیچ منعی ندارد، ساخت و سازهای ویلایی در محدوده شهر امکانپذیر نیست. در طرح جدید مکان هایی چون توحید شهر و سجاد شهر برای ساخت و سازهای ویلایی لکه گذاری شده است. در طرح تفصیلی سطح اشغال یکسری از مناطق شهری با تراکم پایین بین 60 الی 80 درصد است که قانونگذار مشخص کرده بارگذاری بیشتر انجام شود. برخی از شهروندان که دارای ساختمان لوکس و یک طبقه هستند به دلیل شارع بودن و کم شدن نور ساختمانشان شاکی ساخت و سازهای چند طبقه هستند که طبق اجازه قانونگذار ساخت و سازهای چند طبقه در محدوده شهر هیچ مشکلی ندارد و در عوض شهروندانی که شاکی این موضوع هستند باید برای ساخت خانه های ویلایی به مناطق شهری با تراکم پایین بروند.

وی در پاسخ به این سوال که این گفته صحیح است که شهرداری به علت مشکلات مالی به تراکم فروشی روی آورده است؟ گفت: بله تائید می کنم البته این فقط مربوط به سبزوار نیست. همه شهرداری ها برای درآمد به تراکم فروشی روی آورده اند. در دوره ای از شهرداری سبزوار در زمان صدور پروانه، تراکم به متقاضی داده می شد، یعنی پرونده به کمیسیون ماده 100 ارجاع داده نمی شد و نقشه اجرائی با نقشه پروانه یکسان است ولی الان شهرداری ضوابط طرح تفصیلی را به متقاضی ارائه می دهد. نقشه اجرائی چیز دیگری است که در کمیسیون ماده 100 تائیدیه آن را می گیرند.

احمدی با بیان اینکه تراکم را شهرداری نمی فروشد، اظهار کرد: شهروند تخلف را در ساخت و ساز انجام می دهد مرجع رسیدگی به تخلف کمیسیون ماده 100 است شهروند طبق رای کمیسیون جریمه می شود و مبلغ جریمه به حساب شهرداری واریز می شود.

او گفت: نگرانی ما گسترش رشد افقی شهر است مساحت شهر سبزوار 3750 هکتار است که در این مساحت 250 هزار نفر اسکان داده شده اند. در حالی که در شهر مشهد دو برابر جمعیت سبزوار را در این مساحت اسکان داده اند. کار ما اصلا اقتصادی نیست چرا که در این مساحت چندین برابر جمعیت فعلی سبزوار را می توان اسکان داد.