مهدیه عابدی/مجله اینترنتی اسرارنامه

در میان هنرهای بی شمار ایرانی که هر کدام از چشم نوازی و زیبایی خاص خود برخوردارند، "سوزن دوزی" را می‌توان هنری دانست که جدا از قدمت 1500 ساله خود از طبع ظریف و خیال پردازی عاشقانه زنان و دختران این سرزمین نشات می گیرد. این هنر ایرانی اصیل بیشتر در استان سیستان و بلوچستان رواج دارد اما دیگر مناطق کشور مانند اصفهان، اقوام بختیاری، خراسانی ها و یزدی ها نیز هر کدام در حفظ و رونق این هنر سهیم بوده اند.

این سری از مجموعه گفتگوهای مجله اینترنتی اسرارنامه با هنرمندان توانای شهرمان به گپ و گفت با "ملیحه معتمد" اختصاص داده شده است. متن کامل این گفتگو را در ادامه مطلب بخوانید:

♦️افتخار می‌کنم که فرزند این دیارم

در سال 1363 در شهر سبزوار به دنیا آمدم. از سن 16 سالگی تا کنون به فعالیت هنری مشغول هستم. علاقه عجیبی به سبزوار دارم و هر جا که رفته ام به شهر و دیارم افتخار کرده ام. دیپلم طراحی دوخت دارم و فکر می‌کنم علاقه شخصی و مادرم باعث شد که به سمت هنر بیایم. مادرم حدود 50 سال پیش گُل سازی می‌کردند و من هم ادامه راهش را رفتم. بیشتر در هنر سوزن دوزی فعالیت دارم، اوایل سوزن دوزی را با سِرمه دوزی شروع کردم و هنرهای دیگری مثل بخارا دوزی، ابریشم دوزی، پته دوزی و... را که همه زیر مجموعه هنر سوزن دوزی هستند را کار کرده و آموزش می‌دهم.

♦️سوزن دوزی، هنری با زیر شاخه های بی بدیل و زیبا

هنر سوزن دوزی خود یک هنر گسترده است که شامل دیگر انواع رشته های هنری هم می‌شود مثل سِرمه دوزی، پته دوزی و.... که هر کدام ابزار متفاوتی دارد اما نخ و سوزن ابزار مشترک همه آن هاست که در یک سری از دوخت ها انواع متفاوتی از نخ ها استفاده می‌شود مثل نخ ابریشمی و یا سِرمه. سِرمه ها آلیاژ های فلزی اند، رشته های باریک که زمان های دور از طلا و نقره بوده اند ولی رفته رفته به سبب گرانی با آلیاژ های متفاوتی ساخته شده اند که هرکدام بسته به نوع دوخت، برش زده می‌شوند و کنار هم قرار می گیرند. می‌شود روی ترمه های طرح دار هم دوخته شوند و یا با استفاده از طراحی و مهره روی ترمه کار شود و توسط قلم مو به ترمه منتقل شود. برخی از انواع سوزن دوزی مثل سرمه دوزی در اصفهان و برخی مثل بلوچ دوزی در سیستان و بلوچستان رواج دارند. در استان سیستان خصوصا در مناطق محروم دختران از سنین 6،7 سالگی بلوچ دوزی را یاد می‌گیرند و روی لباس هایشان کار می‌کنند.

♦️هنری با نام و نشانِ "نقشِ کهن ایران"

 سال 96 تا قبل از شروع کرونا گالری صنایع دستی ام تحت عنوان نقشِ کهن ایران در خیابان اسد ابادی دایر بود و کارهای تولیدی ام را همه با همین نام می‌شناسند هر چند که بخاطر شیوع کرونا در اواخر سال گذشته کارگاه تولیدی و آموزشی ام را به خانه منتقل کردم. آموزش ها در بازده زمانی مختلف است و برای اتمام کار زمان مشخصی برای هنرجویان در نظر نمیگیرم چرا که این هنر صبر، حوصله و ظرافت زیادی میخواهد. هر چه حد فاصل تولید بیشتر باشد بازدهی بیشتر است و تعجیل در کار هنری بی فایده است، به همین خاطر به آن ها زمان میدهم تا کار نهایی با نهایت دقت و زیبایی آماده شود.

♦️برگزاری نمایشگاه انفرادی، نقطه شروع شناخت بیشتر

از زمانی بیشتر شناخته شدم که یک نمایشگاه انفرادی در سال 91 به مدت 8 روز در خانه فرهنگ دانشجو (آفرینش های هنری حکیم) برگزار کردم، نتیجه آن نمایشگاه آنقدر خوب و تاثیرگذار بود که دوباره در سال 92 در مقبره حاج ملاهادی به مدت 45 روز و سال 93 در خانه فرهنگ تکرار شد. در سال 95 مدیریت بخش هنری و فرهنگی مجتمع آرمان در مشهد را داشتم. فضای مخصوصی را در مجتمع به هنرمندان اختصاص داده بودند که انواع صنایع دستی و هنری مثل تابلو فرش، گلیم، سنگ های قیمتی، میناکاری و... در آنجا عرضه میشد، مدتی در آن محل مشغول بودم تا اینکه دوباره به سبزوار برگشتم و گالری را در سال 96 افتتاح کردم و در اواخر سال گذشته تصمیم گرفتم روی عرضه تولیدات در فضای مجازی بیشتر فعالیت کنم. خوشبختانه در این مدت هم مشغول کار و تولید بودم، خیلی ها می‌گویند در این شرایط بیماری تولید به صرفه نیست، اما من عقیده دارم که باید در همین شرایط هم دست نکشید و صبر و تحمل داشت. غصه میخورم که خیلی ها حتی در این شرایط ابزار کارشان را هم می‌فروشند اما اصل این است که نباید ذهن و ایده یک هنرمند متوقف شود، همیشه باید درحال به روز کردن آن باشیم، حتی از ایام کرونا هم می‌شود با برنامه ریزی درست استفاده بهینه کرد. اوایل کارم در سال 89 سرمایه ام 200 هزار تومان بود و کم کم بیشتر و بیشتر شد. متاسفانه جوان های امروزی دوست دارند خیلی سریع به نتیجه برسند که اصلا در کار هنر شدنی نیست.

♦️به جای وعده ها بر هنرم تمرکز می کنم

این صحبت ها که از ما هنرمندان حمایت می‌شود یا نه همیشه بوده و هست اما من در زندگی یاد گرفته ام که به جای امید بستن به وعده ها خودم راهم را با امید و ایده پیش ببرم. یادم هست که در برخی از نمایشگاه های گروهی در استان خیلی ها به دنبال غرفه سبزوار می‌گشتند، خب من همه این ها را هم دیده ام و زمان هایی هم که هنر و توجه به آن کمرنگ شد را هم دیده ام . هیچ کاری با الگو برداری غلط و بدون تخصص کافی درست پیش نمی‌رود، برای انجام کارهای هنری باید استعداد و ایده داشت. توصیه ام به همه هنرمندان این است که منتظر جایی و یا کسی نباشند و یا فکر و ایده های نو هنرشان را به بهترین شکل ممکن جلو برده و تولید و عرضه کنند.