آشنایی با فخرالدین حمزه آذری اسفراینی بیهقی شاعر مشهور قرن هشتم

سبزوار و اسفراین دو کهن شهر همسایه و هم ریشه در شمال شرق کشورند که در زمینه های مختلف پیوندهای اشتراک فرهنگی و تاریخی فراوانی با یکدیگر دارند.

به گزارش مجله تحلیلی اسرارنامه، تاریخچه تقسیمات کشوری ایران نشان می دهد که هرچند اسفراین از تاریخ تمدنی طولانی برخوردار است که حداقل 1000 سال از این قدمت را می توان در شهر تاریخی بلقیس در نزدیکی اسفراین جستجو کرد، اما در نتیجه فراز و فرودهایی که همه شهرهای کهن تجربه کرده اند، شهرستان کنونی اسفراین قدمتی حدوداً 55 ساله دارد و در سال 1339  با تجمیع مناطقی از شهرستان بجنورد و سبزوار شهرستان اسفراین تاسیس شده است.

لذا همین هم ریشگی و همسایگی دیرینه باعث اشتراک دو شهر سبزوار و اسفراین در بسیاری از زمینه ها شده است که یکی از این موارد را می توان در وجود بزرگانی مشاهده کرد که وقتی به بررسی اصالت آنان می پردازیم، نسبت یکسانی بین سبزوار(بیهق) و اسفراین در آنان پیدا می کنیم.

یکی از این بزرگان که نام و نشانی مشترک میان سبزوار و اسفراین و حتی طوس را می توان در او مشاهده کرد، شیخ فخرالدین حمزه متخلص به آذری است که  هم شاعر و هم از اعیان اسفراین و هم از رجال سربداران سبزوار بوده است.

در ادامه اسرارنامه به نقل از روزنامه خراسان شمالی، به معرفی این شاعر خرسانی قرن هشتم هجری می پردازد:

شیخ فخرالدین حمزه:

شيخ ‌فخرالدين حَمزه (فرزند علي ملک) طوسي اسفرايني بيهقي متخلّص به «آذري» از مشايخ و شعراي مشهور قرن هشتم هجري است که بخشي از روزگار خود را در هند و بيشتر را در ايران سپري کرد.

پدرش علي ملک (و در بعضي مآخذ: علي‌مالک، عبدالملک) از اعيان اسفراين و از رجال سربداران بيهق بود و چون به سال ۷۸۴ در اسفراين ولادت يافت و چندگاهي در طوس اقامت گزيده بود ، به طوسي و اسفرايني اشتهار يافت و بدان سبب که در ماه آذر زاده شده بود خود را آذري ناميد.

آذري بعد از طي مراحل سلوک و پس از دومين زيارت کعبه و اقامت در مکّه و بازگشتش از آن ديار، به هندوستان رفت و ملازم سطان‌احمدشاه بهمني شد و عنوان ملک‌الشعرائي او را يافت و وي را مدح گفت و به دستور آن شهريار نظم بهمن‌نامه را آغاز کرد و هنگام تقديم نسخه ناتمام آن به احمدشاه، اجازه بازگشت به وطن خود را خواست امّا مقبول نيفتاد تا آن که بعد از چندي به وساطت شاهزاده علاءالدين پسر احمد شاه اجازه مراجعت يافت به شرط آن که نظم بهمن‌نامه را در خراسان دنبال کند و البته آذري وعده خود را به انجام رسانيد.

وفاتش در 82 سالگي به سال ۸۶۶ در اسفراين اتفاق افتاد و در همان جا به خاک سپرده شد و آرامگاهش هنوز زيارتگاه مردم است.

منبع: روزنامه خراسان شمالی

 

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

اظهارات عجیب نماینده نیشابور درباره ارتباط سبزوار و اسفراین

نظرت را بنویس
comments
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما