یک پژوهشگر سبزواری تاریخ ایران باستان، مدتی قبل طی انجام تحقیقی کتابخانه ای ، سبک زندگی ایرانیان باستان را از منظر ارتباط با حیوانات و احترامی که برای طبیعت قائل بوده اند مورد بررسی قرار داده است.

به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه ، فاطمه خرم پور که تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد رشته تاریخ ایران باستان سپری کرده ، در بخشی از این مقاله پژوهشی خود که برای انتشار عمومی در اختیار اسرارنامه قرار داده ، نوشته است:

«همواره انسان در تاريخ براي زندگي در طبيعت و رفع نيازهاي خود تلاش مي‌كند جهان نباتي و حيواني را كشف كرده، و همين رابطه موجب انديشه‌هاي بشر در امر ديانت مي‌شود، او به نيروي مافوق اعتقاد پيدا كند، نيرويي كه مي‌تواند در مشكلات و نيازها از او حمايت كند. و او در اين مرحله از پرستش به توتمسيم روي مي‌آورد.

توتم عبارت بود از اعتقاد و پرستش حيواني خاص يا به ندرت گياهی به خصوص.

 در ايران باستان بشر كم كم مي‌آموزد كه چه طور حيوانات را رام كرده و مورد بهر‌ه‌وري قرار دهد كه بعدها همين حيوانات رام شده نيز به نوعي براي او توتم محسوب مي‌شدند.

او حيوانات را بسته به جايگاهشان در زندگي مورد طبقه ‌بندي قرار مي‌دهد. اسب و گاو  كه بيشترين كاربرد را در زندگي مردم ايران باستان داشت، نيز در طبقات بالاتر قرار مي‌گرفت و پس از آن گوسفند در مقام پايين‌تري جاي مي‌گرفت. حتي اين طبقه‌بندي حيوانات را در متون ديني كهن نیز می توان مشاهده کرد.

با نگاهی به یافته های این تحقیق و مقایسه آن با سبک زندگی امروزی که در اکثر جوامع انسانی از جمله در ایران  رواج یافته، در می یابیم ، بشر امروز در نتیجه بعضی پیشرفت  های علمی و تکنولوژیکی از حیواناتی که روزگاری نقش مهمی در زندگی او ایفا می کردند، فاصله زیادی گرفته و گاهی اوقات حتی آنان را مورد بی اعتنایی و غلبه قهرآمیز از جمله شکار بی رویه ، اسارت و انواع آزار  قرار داده است. روندی که مدت هاست زنگ خطری جدی برای انقراض برخی گونه های حیوانی را به صدا در آورده و در صورت ادامه یافتن ممکن است در آینده شمار زیادی از گونه های جانوری که هم اکنون در طبیعت زندگی می کنند ، به طور کامل از چرخه حیات حذف شوند.

اینک مناسب است با نگاهی به بخش هایی از پژوهش مذکور ، با سبک زندگی نیاکانمان در ایران باستان و نحوه برخورد احترام آمیز و تعامل دوستانه آنان با طبیعت آشنا شویم.

از همین رو اسرارنامه تصمیم دارد، به تدریج در بخش سبک زندگی همین وبسایت به معرفی شماری از حیوانات مقدس و نقش کاربردی آنان در زندگی ایرانیان باستان بپردازد. و  به عنوان اولین قسمت ، جایگاه شیر در ایران باستان مورد بررسی قرار گرفته است. که برای مطالعه این مطلب می توانید هم اکنون به پیوند زیر مراجعه کنید:

جایگاه شیر در زندگی ایرانیان باستان