به مناسبت 12 اردیبهشت روز معلم:

یادی از 10 معلم برجسته سبزواری / از دکتر شریعتی تا پروفسور حسن امین

سبزوار را شهر دانشوران بیدار لقب داده اند و اگر تنها نگاهی سریع و اجمالی بر فهرست طولانی بزرگان مفاخر این شهر بیاندازیم، به سرعت در می یابیم که این لقبی حقیقتاً شایسته برای این کهن شهر ایرانی است که بی شک در بیشتر دوره های چندهزارساله حیات خود طلایه دار عرصه های فرهنگ، ادب و تمدن خراسان بوده است.
 
به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه، در میان مشاهیر سبزوار چه آن هایی که در سطح جهانی شناخته شده اند و چه آن هایی که در سطح ملی و یا محلی به شهرت رسیده اند، یکی از بیشترین فراوانی ها مربوط به معلمانی فاضل و فرهیخته است که آثار فکری آن ها نه تنها در دوران حیات بلکه تا مدت های زیادی پس از وفاتشان مورد استفاده و استناد شاگردان و دانش پژوهان بی شماری قرار گرفته است.
 
از این رو اسرارنامه در ادامه این مطلب و به مناسبت فرا رسیدن 12 اردیبهشت روز گرامیداشت مقام معلم،  نگاهی می اندازد به شماری از بزرگترین و معروف ترین معلمان سبزواری که در زمینه علمی خود، سرآمد دوران بوده و هستند.
 
البته خاطرنشان می شود شاید بعضی از شخصیت هایی که در ادامه از آن ها نام برده خواهد شد، مانند دکتر حسین قندی یا پروفسور سید حسن امین شهرت اصلیشان در زمینه های دیگری از جمله خبرنگاری یا حقوق و سیاست باشد، اما وجه مشترک همه آن ها این است که چه به شیوه سنتی و چه به شیوه مدرن صاحب کرسی های تدریس بوده و سال های زیادی از عمر خود را در حوزه، دانشگاه و یا در بعضی کانون ها و انجمن های علمی و فرهنگی به کسوت معلمی و استادی گذرانیده اند:
 
1- حکیم حاج ملاهادی اسرار سبزواری معلمی از جنس حکمت و فلسفه:
. حیکم سبزواری موسس مکتب فلسفی سبزوار در بخش زیادی از حیات پربار خویش، به کار تعلیم و تعلّم ره پویان دانش مشغول بود. در آن زمان، آوازه دانش گسترده او، تا فراسوی مرزهای ایران رفته بود و دانش جویان بسیار از نقاط دوردستی هم چون کشورهای عربی، قفقاز، آذربایجان و هند، به محضر آن حکیم عارف می شتافتند. «اِدوارد بِرون» خاورشانس معروف انگلیسی، تعداد شاگردان حکیم را بیش از هزار نفر شمرده است، ولی بدون تردید از این تعداد، بسیاری تحصیلات خود را در محضر ایشان به آخر نرسانده اند. ره آورد بیش از چهل سال تدریس حکیم در حوزه های علمیه مشهد و سبزوار، پرورش شاگردان فرهیخته ای است چون: آخوند ملاّمحمد (فرزند بزرگ ایشان)، آخوند خراسانی مؤلف کتاب مشهور کفایة الاصول، آیت اللّه حاج میرزا حسین مجتهد سبزواری، ملاّعلی سمنانی، ملاّمحمد صادق حکیم، وثوق الحکماء سبزواری، ملاّمحمد صادق صبّاغ کاشانی، فاضل یزدی و میرزا اسداللّه سبزواری.
 
2- استاد محمد تقی شریعتی معروف به سقراط خراسان:
 وی از افرادی بود که با رویکرد نوگرایانه و اصلاح طلبانه به دین فعالیت خود را آغاز کرد و تأثیرات زیادی در این زمینه برجای گذاشت. از مهمترین اقدامات او تأسیس کانون نشر حقایق اسلامی بود.
او بر این باور بود که آینده کشور به سرنوشت جوانان تحصیلکرده گره خورده است و باید به نحوی اسلام را به آنان آموزش داد که با ملزومات دوران مدرن همخوانی و سازگاری داشته باشد. در نتیجه وی با وجود برخورداری از تحصیلات حوزوی، برخلاف آبا و اجدادش به جای بر تن کردن عبا و سرگذاشتن عمامه، کت و شلوار فرنگی پوشید و کلاه شاپو بر سر گذاشت.
محمدتقی شریعتی تصمیم گرفته بود خود به آموزش جوانان بپردازد؛ جوانانی که در پندار او عامل تغییر یا روشنفکران اسلامی آینه بودند.
 
3- دکتر علی شریعتی . معلم شهید انقلاب.
 همه ما از جلسات پرشور سخنرانی دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد تهران چیزهایی شنیده ایم. جلساتی که خود به منزله بزرگترین کلاس های درس سیاسی و اجتماعی در چند دهه قبل با حضور شمار زیادی از جوانان مشتاق بود. از آن سخنرانی های پرشور دکتر شریعتی فایل های صوتی زیادی بر جای مانده است که هنوز هم شنیدن بعضی از آن ها اندیشه مخاطبان را به چالش می کشد و جرقه های بیداری را در ذهن بر می افروزد.
این معلم بزرگ به خاطر همین شجاعت و بیان صریح ، مدتی تحت پیگرد و تعقیب ساواک قرار گرفت و سرانجام مجبور به مهاجرت به خارج از کشور شد که در آنجا وفات یافت. 
وفات وی در غربت در حالی است که بر اساس باورهای اسلامی کسی که در راه مبارزه مجبور به مهاجرت از جایی به جای دیگر شود، ارج و قرب معنوی بسیار بالایی پیدا می کند و چنانچه در دوران مهاجرت وفات یابد، در حکم شهید محسوب خواهد شد.
 
4-دکتر حسین قندی معلمی از جنس خبر و مطبوعات:
استاد رشته علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تهران و مدرس برجسته و صاحب سبک روزنامه نگاری بود.
او از اوایل دهه‌ ۵۰ تا اوایل دهه ۹۰ نزدیک به ۴۰ سال فعالیت و تدریس روزنامه‌نگاری را در کارنامه خود دارد.
استاد قندی علاوه بر سال‌ها تدریس علوم ارتباطات در دانشگاه علامه طباطبایی و آموزش صدها خبرنگار و روزنامه‌نگار شاغل در روابط عمومی‌ها و رسانه‌های کشور، در حوزه خبر روزنامه هایی همچون کیهان، ابرار، اخبار، انتخاب و جام جم مسئولیت فعالیت می کرد و به خاطر تسلط و نوآوری‌های ویژه در این زمینه به «سلطان تیتر» شهرت پیدا کرد.
 
5- پروفسور سید حسن امین. معلمی از جنس حقوق و سیاست. استاد رئیس جمهور حسن روحانی در مقطع دکترا.
این حقوقدان برجسته سبزواری ، دوره دکترای تخصصی حقوق بین الملل را در دانشگاه گلاسکو گذرانید و سپس از چهارده سال تدریس در دانشگاه های دولتی اسکاتلند صاحب کرسی یعنی پروفسور حقوق در دانشگاه گلاسکو کالدونیا شد.
پروفسور امین دانشجویان بسیاری را در مقطع دکترا تربیت و سرپرستی نموده و از جمله ایشان دکتر حسن روحانی رئیس جمهور ایران و گوردن ترون نخست وزیر انگلستان می باشد.
 
6-شیخ عباسعلی قرائتی سبزواری مشهور به اسلامی. او بنیانگذار و موسس اولین مدارس اسلامی در ایران بود.
مدارس روزانه جامعه ی تعلیمات اسلامی عنوان اولین و بزرگترین مدارس دینی در کشور بود که به همت این روحانی سبزواری در تهران بنیانگذاری شد.
به گزارش مجله تاریخ فرادید «جامعه تعلیمات اسلامی» عنوان بزرگترین مدارس زنجیره ای در ایران بود که کودکان و نوجوانان در آن بر اساس آموزه های دینی و با شیوه های نوین آموزش می دیدند.در اختلاف نظر بین مذهبیون بر سر بود و نبود مدارس جدید وی سعی کرد از این ابزار جدید برای رسیدن به اهداف دینی استفاده کند و از پیشتازان در این عرصه بود.
 
7-امین الشریعه سبزواری: میرسید حسن امین الشریعه سبزواری مدت ها به تدریس ادبیات و سطح فقه و حکمت در مدرسه فصیحیه ی سبزوار و بعدها در مدرسه سردار گرگان اشتغال داشت.
از معروف ترین شاگردان وی دکتر قاسم غنی، شیخ محمد تقی بهلول، سید علی نقی امین، سید محمد باقر عربشاهی سبزواری و ... هستند.امین الشریعه در صحنه سیاسی و اجتماعی نیز در عصر خود فعال بود و در انقلاب مشروطیت به آزادی خواهان پیوست. از وی تعدادی کتاب نیز به یادگار مانده است.
 
8- حسن داورزنی: مرحوم حاج حسن داورزنی نزدیک به 10 سال در سرای مختار روبه روی حمام قیصریه به طالبان علم، قرآن و عربی و ادبیات فارسی می آموخت تا در سال 1305 خورشیدی دبستان ملی دانش را به روش نو پایه گذاشت.
در سال 1350 با اهدای زمین از طرف یک بانوی خیر، در امر احداث بنای آموزشی توسط اداره آموزش و پرورش مشارکت جست و مدرسه ای را در خیابان 24 متری انقلاب بنا نهاد که به پاس زحمات مرحوم شیخ حسن داورزنی به نام خود ایشان نامگذاری گردید.
وی به سبب فعالیت دلسوزانه و صداقت در خدمت به اخذ مدال و نشان فرهنگ از آموزش و پرورش نائل گردید.
 
9- دکتر محمد علی لطفی مقدم .معلمی از جنس هنر و تئاتر. از دکتر لطفی مقدم که در سال 1315 در یکی از روستاهای شهرستان سبزوار متولد شده است به عنوان پدر تئاتر خراسان یاد می شود. بنابراین بیشتر شهرت او به فعالیت های هنری و تئاتر است. اما وی در عین حال یک معلم متعهد و فرهیخته نیز هست به طوری که در زندگی نامه اش می خوانیم:
وی بعد از گذراندن دوره تربیت معلم به خدمت وزارت فرهنگ در آمد و از سال 1334 در یکی از روستاهای سبزوار به تدریس پرداخت.
لطفی مقدم در سال های بعد تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشکده هنرهای دراماتیک تهران ادامه داد و سرانجام اولین مرکز آموزش تئاتر را تأسیس کرد و  علاوه بر تدریس در این مرکز در دانشگاه فردوسی مشهد نیز به تدریس پرداخت. رسانه ها در سالگرد توسط استاد لطفی مقدم در سال 94 نوشتند: کسانی هستند که هماره نامشان با احترام آمده و حکم استادی دارند و در تئاتر خراسان اگر به دنبال چنین فردی باشیم بی شک او کسی جز دکتر محمدعلی لطفی مقدم نیست.... دکتر لطفی فردی است که اکثر هنرمندان تئاتر به شاگردی او افتخار می کنند....
 
10- دکتر سید محمد علوی مقدم: از اساتید برجسته زبان و ادبیات فارسی در ایران است که به پاس حدود 50 سال سابقه تدریس و پژوهش در این زمینه، به عنوان یکی از چهره های ماندگار کشور در زمینه ادبیات برگزیده شد.
او سال های زیادی در دانشگاه حکیم سبزواری(تربیت معلم سابق)، دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار و دانشگاه های فردوسی مشهد و نیز در دانشگاه های مصر، پاکستان و سوریه به تدریس ادبیات پرداخته و شاگردان زیادی را در این زمینه تعلیم داده است.
 
بعضی از منابع استفاده شده در این مطلب: 
1- کتاب سبزوار شهر سربدار . نویسنده رضا مطیعی
2- وبسایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه 
3- رسانه مجازی نگاه (خراسان رضوی)
 
کوچه پس کوچه پیوندها
کلیک کنید:
 

 

نظرت را بنویس
comments

سلام خسته نباشید ضمن تبریک هفته بزرگداشت بزرگ مردان عرصه تعلیم و تربیت معلمان فداکار ، اما جای تاسف است که بگم با گشتی که در سایتها و خبرگزاری های سبزوار زدم مظلومیت کارگران را به وضوح مشاهده کردم .این خیل عظیمی که در این سالهای اخیر با توجه به رکود سنگین حاکم بر اقتصاد جامعه به سختی روزگار می گذرانند اما این سختی دو چندان می شود وقتی می بینم حتی رسانه ها هم به خود زحمت نوشتن حتی چند سطر یا گزارش از مشکلات کارگران از زبان خودشان را نمی دهند و به جای اینکه زبان این محرومین باشند برای رساندن پیامشان به گوش مسئولین ،متاسفانه هماهنگ با مسئولین عزیز بر نادیده گرفتن کارگران اصرار دارند . خواهش میکنم لا اقل از وبلاگ گم نام و کم بازدید http://atashekhamosh.persianblog.ir/ کمی از درد دل کارگران ساختمانی سبزوار به اطلاع دیگر همشریان عزیز برسانید
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما