بورس لازمه توسعه بخش کشاورزی سبزوار
محمود درقدمی خبرنگار با سابقه صدا و سیمای خراسان رضوی و چهره شناخته شده ای که سبزواری ها همواره گزارش های او را از قاب اخبار استانی خراسان رضوی در تلویزیون مشاهده می کنند، در یکی از جدیدترین شماره های نشریه ستاره شرق به انتشار یادداشتی درباره لازمه احداث بورس برای توسعه بخش کشاورزی سبزوار پرداخته است که توجه و عمل به ایده مطرح شده در این یادداشت می تواند تأثیر مثبت و مستقیمی بر اقتصاد غرب خراسان رضوی به ویژه در حوزه کشاورزی بگذارد. زیرا کشاورزی عمده ترین شغل نواحی روستایی این ناحیه است و لذا اگر با راه اندازی بورس به تسهیل مبادلات و تضمین سود فروشنده و خریدار کمک شود، این خود زمینه تحول و توسعه کلانی در اقتصاد منطقه را فراهم خواهد آورد.
اسرارنامه در ادامه متن یادداشت محمود درقدمی را منتشر می کند:
بورس لازمه توسعه بخش کشاورزی سبزوار
ساختار سنتی و ناکارآمد بازار محصولات کشاورزی که ناشی از توسعه‌نیافتگی لازم اقتصاد کشاورزی ماست سبب شده این بخش بازدهی مناسب و انتظارات موردنظر را برآورده نسازد.
عمده بازار کالا و محصولات کشاورزی در کشورهای توسعه‌نیافته با اجرای سیاست‌های اقتصادی که بعضاً همخوانی لازم را با فضای کسب‌وکار آن منطقه ندارد دچار اختلالاتی می‌شود که کشاورزان در این بین بیشترین آسیب را می‌بینند. همان‌طور که گفتیم مشکلات موجود در بخش عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی و نوسانات بازار سبب شد که طرح ایجاد بورس کالاهای کشاورزی مدنظر صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران اقتصاد کشاورزی قرار گیرد.
بر اساس ماده 95 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 79 ماده 123 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 80 کل کشور و مصوبه هفتم آذرماه 90 مجلس شورای اسلامی و قانون تأسیس بورس اوراق بهادار، بورس کالاهای کشاورزی در ایران راه‌اندازی شد.
اما اینکه ما در این مقاله به این مبحث خواهیم پرداخت به خاطر توانمندی‌های سبزوار در بعد کشاورزی است توانمندی‌هایی که می‌طلبد بورس کالاهای کشاورزی و یا بورس خاص برخی محصولات همچون زیره راه‌اندازی شود.
سبزوار بزرگ‌ترین تولیدکننده پنبه در سطح استان خراسان رضوی است و همچنین تخم هندوانه ژاپنی یکی دیگر از محصولاتی است که علاوه بر سبزوار از شهرستان‌های مجاور مورد مبادله و تجار و بازرگانان سبزوار قرار می‌گیرد.
زیره سبز دیگر محصول خطه سبزوار است که در این زمینه امکانات و ظرفیت‌های بهتری برای توسعه و راه‌اندازی بورس دارد موضوعی که سال‌های گذشته مورد تأکید مدیران شهری سبزوار قرار داشت اما منجر به نتیجه نشد و سبزوار نتوانست صاحب بورس زیره شود و مبادله این محصول کشاورزی هنوز در کاروانسراها و حجره‌ها به‌طور سنتی انجام می‌شود حال‌آنکه گفته می‌شود نرخ زیره در ایران توسط چند بازرگان که عمدتاً سبزواری هستند تعیین و مشخص می‌شود.
صادرات زیره از سبزوار به کشورهای عربی و اروپایی به‌صورت سنتی صورت می‌گیرد و درواقع ما نتوانسته‌ایم با ورود به دنیای منسجم بازار رقابتی در این زمینه صاحب برند و امتیاز شویم. موضوعی که با ادامه روند موجود خسارات قابل‌توجهی را مشمول تجارت این محصول در سبزوار می‌کند.
ما در منطقه سبزوار در شهرستان داورزن به حیث تولید فلفل قرمز رتبه نخست ایران را داریم محصولی که امسال سطح زیر کشت آن به خاطر افت قیمت آن در سال گذشته و خسران کشاورزان چیزی حدود 30 درصد کاهش یافت این‌ها ازجمله مواردی است که می‌طلبد دست‌اندرکاران بخش تولید و مدیران سبزوار که در صحبت‌هایشان مدام بر تجاری بودن و رتبه‌های سبزوار در محصولات کشاورزی تأکید می‌کنند به آن توجه جدی کنند.
امروز فلفل از مزارع کشاورزان رخت برمی‌بندد و جای خود را به محصولات کم‌ارزش و گاهی صیفی‌جات می‌دهد و سال‌های آینده زیره و پنبه چنین وضعیتی خواهند داشت.
اما با راه‌اندازی بورس کالا و محصولات کشاورزی چه عایدی نصیب کشاورزان و مصرف‌کنندگان و تجار این محصولات می‌شود. با راه‌اندازی بورس کالاهای کشاورزی هر کدام از فعالان بازار ضرورتی بر شناسایی طرف معامله و نگرانی از بابت انجام تعهد طرف مقابل نخواهند داشت چراکه آن‌ها فقط با بورس کالا مبادله می‌کنند.
بورس انجام تعهدات طرف مقابل را تضمین و بر کلیه مراحل دادوستد نظارت دارد. این امر باعث کاهش هزینه‌های معامله می‌شود چرا که هزینه عمل طرف مقابل معامله در خصوص جمع‌آوری اطلاعات بازار و بازاریابی کاهش و یا حذف می‌شود.
افزایش سرعت انتقال اطلاعات بازار به طرفین از دیگر مزایای بورس است. یکی از معایب بازارهای سنتی عدم دسترسی طرفین به اطلاعات بازار است که باعث تصمیم‌گیری نادرست و درنتیجه پایین آمدن کارایی بازار می‌شود. با راه‌اندازی بورس دست دلالان در بلندمدت کوتاه می‌شود.
توسعه صادرات یکی دیگر از مزایای راه‌اندازی بورس کالای کشاورزی است در صادرات به کیفیت محصول توجه جدی می‌شود لذا محصولاتی می‌توانند راه به بورس پیدا کنند که از کیفیت خوبی برخوردار باشند این امر باعث تشویق کشاورزان به ارتقا محصول تولیدی‌شان می‌شود و تجار را در صدور محصولات باکیفیت کشاورزی کمک می‌کند و آن‌ها با اطمینان به توسعه صادرات این محصولات باکیفیت می‌پردازند. تغییر الگوی کشت دیگر خاصیت بورس است در واقع بورس سبب می‌شود کشاورزان به سمت تولید محصولاتی بروند که نسبت به دیگر محصولات از مزیت و منفعت بیشتری برخوردار باشد. شفافیت بازار و کاهش سیاست‌های حمایتی و تعرفه‌ای و یارانه‌ای دولت در این بخش روند دستیابی به مزیت نسبی در تولید برخی محصولات را شتاب می‌بخشد.
بازار رقابتی شرایطی را به وجود می‌آورد که کشاورزان به سمت مزیت نسبی حرکت کنند؛ و به فکر تغییر الگوی کشت خود بیفتند.
توسعه بخش کشاورزی دیگر آورده بورس است بورس کالای کشاورزی بازار گسترده ملی است بازاری که کشاورزان محصولاتشان را در یک بازار سراسری عرضه می‌کنند این امر شیوه تولید در کشاورزی ایران را به‌شدت متحول می‌سازد.
همان‌طور که گفتیم محصول فرآوری شده به بورس باید کیفیت بالایی داشته باشد. تحقق این امر منوط به استفاده از تکنولوژی نوین در کشاورزی است کالای کشاورزی استاندارد تولید نمی‌شود مگر آنکه مقتضیات آن همچون مکانیزه شدن فراهم شود.
این‌ها بخشی از مزیت‌های راه‌اندازی بورس است که به‌اختصار مطرح شد امید است مسئولان شهرستان سبزوار و نمایندگان مردم در مجلس روسای اتحادیه‌ها و تعاونی‌های مربوطه به این نهاد اقتصادی توجه جدی داشته باشند تا علاوه بر رفع بخشی از مشکلات بخش کشاورزی به توسعه آن نیز کمک شایانی انجام شود.
نویسنده: محمود درقدمی
منبع: نشریه ستاره شرق
برای مطالعه نوشته های بیشتر به قلم محمود درقدمی هم اکنون روی اینجا کلیک کنید.
کوچه پس کوچه پیوندها
کلیک کنید:
نظرت را بنویس
درود بر سربداران
سلام
می خواستم ببینم چطوری میشه با آقای درقدمی ارتباط برقرار کرد ؟
شماره تلفنی وبلاگی ایمیلی چیزی ندارن
