نمایش اسب چوبی نمایانگر هنر هنرمندان ما در گذشته بوده است. به رغم گذشت سالیان هنوز هم این هنرِ نمایشی باقی مانده و احیا شده است. اسب در دنیای هنر اساطیری نقش آفرین اصلی میدان بوده و در واقع اسب حیوانی ست که همیشه در کنار پهلوانان یا قهرمانان جای داشته و همیشه نقش یار وفادار را ایفا می کرده است.

 

نمایش اسب چوبی در سبزوار، کاشمر و همچنین در میان کردهای خراسان جنوبی و استان های گیلان، سمنان، سیستان و هرمزگان اجرا می شود.استفاده از سه نغمه ی یک چوبه،دوچوبه و سه چوبه وجه مشترک این نمایش در تمام نقاط ایران بوده است.

 

استاد محمد رضا درویش درباه منشاء اسب چوبی می¬نویسد: «منشاء این نمایش اگر چه در هاله¬ای از ابهام قرار دارد.مسلم است که در اصل جنبه¬ی آیینی داشته و به مرور پیرایه¬هایی بر آن افزوده شد و فرم-های متنوعی از آن استخراج شده است. شخصیت های این نمایش نمادین هستند و دارای جنبه¬های قوی حماسی و اسطوره¬ای »

 

این نمایش ریشه در وطن دوستی، میهن پرستی، دلاوری و رزم دارد.

 

سبزواری ها معتقدند این آیین مربوط به دوران مغول است و در این نمایش به دختران و پسران خود آموزش رزم و مبارزه را می داده اند وافرادی که به تماشا می ایستاده اند خوی دشمن ستیزی را پیدا می کرده اند. این نمایش همراه با موسیقی فولکلور به صورت موزیکال بوده وساز اصلی آن سرنا و دهول است که این دو ساز، از سازهایی، با ضرب آهنگ رزم  می باشد.

 

اسب چوبی در نواحی مختلف با توجه به اعتقادات و عقاید آن ناحیه با کمی تفاوت اجرا می شود.اسب چوبی از نمایش های خیابانی ست، با این تفاوت که بیشتر در عروسی ها اجرا می شود.

 

نمایش اسب چوبی نماد ستم ستیزی و مبارزه با دشمنان است.

 

پیشینه ی اسب چوبی اشاره ای بود برای آغاز این خبر که اشاره کنیم  در بهمن 94 در محل نمایشگاه بین المللی تهران، نمایشگاهی تحت عنوان نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع وابسته در حال برگزاری است. در این نمایشگاه علاوه بر سایر موضوعات سنتی و تاریخی، هر کشور سعی دارد تا با قدرت هر چه بیشتر و تا جاییکه ظرفیت تاریخی شان اجازه می دهد گریزی به گذشته خود بزند وتاریخ و میراثی که از گذشتگان باقی مانده را با تبلیغات به سایر ملل معرفی کند علاوه بر آن یکی از برنامه های این نمایشگاه بین المللی، برگزاری نمایش هایی است که وابسته به فرهنگ و اصالت هر منطقه ای از کشورمان است.

 

لذا در این راستا نمایش بزم و رزم برگرفته از نمایش آیینی اسب چوبی به کارگردانی ابوالفضل طبسی کاری از گروه هنری آداب نماینده شهرستان سبزوار در نماشگاه بین المللی  گردشگری و صنایع وابسته در تهران خواهد بود. این نمایشگاه در30-27بهمن ماه در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار می شود.

 

نمایش اسب چوبی، شامل موسیقی به همراه حرکات فرم است و عاری از هر کلام و دیالوگی می باشد.

 

معرفی گروه آداب در نمایش اسب چوبی:

 

کارشناس گروه : جناب آقای عبداللهی

نوازندگان دهول و سرنا :آقایان علی اکبر مسکنی، محمد مسکنی 

بازیگران:

 آقایان: افشین کاشمری، امیر احمدی، امیر حسین مومنی، رضا حکم آبادی، مهدی استیری، ابوالفضل طبسی، پویا رازقندی

خانم ها: زهرا شمس آبادی، رفعت طبسی، شهناز دیواندری، ماندانا برزویی

عوامل صحنه: مهناز دیواندری، فهیمه تاتار

 

امید است که آداب و رسوم دیار سربداران به تدریج در داخل و حتی مرزهای خارج کشورمعرفی شود تا سابقه ی  دلاوری و غیرتمندی و فرهنگ تاریخی و آیین دیار سربداران به همگان شناخته شود.

 

ناگفته نماند که نمایش اسب چوبی به عنوان اولین اثر معنوی استان خراسان رضوی در فهرست آثار معنوی کشور به شماره 79ثبت شده است. امروزه این آیین به عنوان نمادهای فرهنگی سبزوار شناخته شده است.

 

برای مطالعه مطالب بیشتر از شهناز دیواندری هم اکنون روی اینجا کلیک کنید.

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

آشنایی با آیین سنتی اسب چوبی رقص محلی سبزوار دیار سربداران