گوشه ای از سبک زندگی مردم خراسان

آشنایی با مراسم تعزیه خوانی در روستای تاریخی حارث آباد سبزوار

مردم روستای تاریخی حارث آباد که زادگاه یکی ازنویسندگان و مورخان برجسته ی ایران خواجه ابوالفضل بیهقی است ، در ایام محرم به مناسبت سوگواری سیدوسالارشهیدان امام حسین علیه السلام ، مانند همه شهرها و روستاهای ایران اسلامی، اقدام به برگزاری آداب و رسوم ویژه ای می کنند که یکی از رسوم رایج میان حارث آبادی ها برپایی مراسم تعزیه خوانی است.

وبلاگ روستای حارث آباد که توسط یکی از همشهریان فرهیخته ی سبزواری آقای رضا حارث آبادی اداره می شود، اخیرا به مناسبت قرارداشتن در ایام محرم ، اقدام به انتشار مطلبی مفصل در رابطه با معرفی آئین تعزیه خوانی این روستا کرده است.

مجله اینترنتی اسرارنامه اینک به انتشار متن کامل منتشرشده توسط آقای حارث آبادی می پردازد:

 

تاریخ و پیشینه تعزیه خوانی

 

در رابطه با تاریخ تعزیه خوانی ، در کتب و اسناد تاریخی ، من جمله : تاریخ ابن کثیر شامی ( مربوط به محرم سال 353 هجری قمری ) – سفرنامه تاورنیه  سیاح فرانسوی( مربوط به محرم سال 1046 خورشیدی ) و همچنین در کتاب مشاهدات سفر از بنگال به ایران ، نوشته ویلیام فرانکلین ( مربوط به محرم سال 1166 خورشیدی ) مطالبی آمده که به استناد این مطالب و دیگر مطالب مندرج در منابع تاریخی مربوط به تعزیه ، می توان اینگونه نتیجه گیری کرد : فرهنگ تعزیه خوانی برای امام حسین از قرن چهارم هجری به بعد وجود داشته ، اما تعزیه خوانی به صورت هنر نمایشی ( شبیه خوانی ) ،حدودا از سالهای  1100 هجری قمری ( نیم قرن آخر دوره صفویه ) به بعد، شکل گرفته و تا قبل از آن بصورت دسته های عزاداری و سینه زنی و کوبیدن سنج و نوحه سرایی بوده است .در خصوص تعزیه خوانی به صورت هنر نمایشی می توان به صورت خلاصه چنین گفت : تعزیه خوانی در دوره صفویه شروع شد ، در دوره زندیه رشد فنی و محتوایی کرد و در دوره قاجاریه ( بخصوص در زمان ناصر الدین شاه در تکیه دولت ) به اوج رسید .

این آئین در تمامی مناطق ایران و حتی خارج از ایران ، در سرزمین هایی که در حوزه فرهنگ ایرانی بودند ، رواج پیدا کرد و امروزه با اندکی دقت می توان تاثیر فرهنگ کهن ایرانی را در آئین تعزیه خوانی مشاهده نمود ، بعنوان مثال ، حرکت نشانه های نمادین مثل ((علم )) که نشانه یک درخت فرو افتاده بعنوان نماد یک شهید می باشد ، ریشه در فرهنگ و ادبیات ایران باستان داردر

اما تعزیه در روستای حارث آباد شهرستان سبزوار ( زادگاه مورخ و نویسنده نامی استاد سخن ابوالفضل بیهقی ) دارای قدمتی بسیار طولانی می باشد به طوری که تعزیه در خون مردم این دیار جریان دارد و عشق به اهل بیت وعاشورا مانند عشقی ابدی در وجود این مردم ریشه دوانده و بسان عشقی جدایی ناپذیر می باشد همه ساله و از یک ماه مانده به محرم شور و شوق وصف ناپذیری در وجود تعزیه خوانها و هیئتی ها وجود دارد و بر هر حرفه و کاری که مشغول هستند برای محرم و تعزیه لحظه شماری می کنند و درعشق امام حسین (ع) و محرم اولویت اول آنها می باشد و در این  دهه  کار معنی و مفهومی برایشان ندارد

استعداد و علاقه فراوان در  نمایش مراسم تعزیه خوانی در این روستا توصیف ناپذیر است به طوریکه خاطرات فراموش نشدنی از اجرای  این مراسم  در طی سالیان در خاطره  مردم این دیار به یادگار مانده است از آن جمله می توان تعزیه خوانان فقید مرحومین : حاج عباس فولادی فر ، حاج محمد فاضلی پور ، علیرضا رحیمی نور ، حسن حارث آبادی رضا ، عباس پوراشرف ، عباس حامدیان و ...
 همچنین پیشکسوتان کنونی تعزیه خوانی از جمله آقایان : حاج ابوالفضل فولادی فر ، محمد تدینی پور ، قاسم حارث آبادی حسن ، قاسم اتحادی پور ، حسین فاضلی پور ، محمد ابراهیم فسنقری ، رحمت حارث آبادی ، محمود حارث آبادی عباس ، احمد گرامی نسب و ...

و تعزیه خوانان جوان آقایان علیرضا تدینی پور ، علیرضا حارث آبادی اصغر ، ابوالفضل حارث آبادی محمد ، مهدی حارث آبادی محمود، احسان تدینی پور ، محمود حارث آبادی محمد ذبیح ، سعید فاضلی پور ، موسی فاضلی پور ، علی راستگو و ... نام برد

انشاالله که تلاش این عزیزان در مسیر گسترش فرهنگ عاشورایی مورد قبول درگاه ایزدی واقع شود انشاا...

آقای محمود رحیمی نژاد کارگردان مراسم تعزیه خوانی که نقش پررنگ و موثری در برگزاری این مراسم دارند وهمچنین آقای غلامحسیین حارث آبادی که محل تمرین تعزیه خوانها در منزل ایشان می باشد که به غلامحسینه معروف شده نیز زحمات زیادی را برعهده دارند.

منبع: وبلاگ روستای حارث آباد

 

شما مخاطبان گرامی ، هم اکنون می توانید برای مشاهده گزارش تصویری از تعزیه خوانی در روستای حارث آباد روی اینجا کلیک کنید.

 

کوچه پس کوچه پیوندها

کلیک کنید:

مراسم علم کشان روستای طبس

نظرت را بنویس
comments

بهمن آباد خبر

سلام ان شاءالله تعزیه خوانی دیگر روستاها رو هم منعکس فرمایید استفاده کردیم متشکریم

rezaharesabadi

باسلام و تشکر فراوان از شما عزیز بزرگوار https://www.facebook.com/reza.haresabadi?ref=tn_tnmn
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما