الهام شبانی مقدم / مجله اینترنتی اسرارنامه

عکس: زهرا امیری

مطالعه قسمت اول(کلیک کنید)

قسمت دوم:

معاون عمرانی فرمانداری سبزوار از جمله مدیرانی است که در مدت حضور در فرمانداری پیگیر ساماندهی کوی گلستان بوده است. دکتر اسماعیل نصرابادی که اتفاقا دکترای جغرافیای مدیریت شهری دارد جلسات مختلفی را بین دستگاه های متولی جهت هماهنگی بیشتر در خصوص کوی گلستان برگزار کرده است.

وی به خبرنگار ما در این باره گفت: نگاه به توسعه در گذشته نگاه سخت افزاری و بیشتر نگاه جامدی و فیزیکی بود اما امروز نگاه به سمت و سوی  نرم افزاری حرکت کرده و یکی از بهترین تعریف هایی که برای توسعه بکار می برند میزان بهره مندی اقشار آسیب پذیر جامعه از رفاه و آسایش است که این نشان می دهد توسعه در زیر ساخت ها خلاصه نمی شود مگر اینکه بتوانیم برای آسیب پذیرترین قشر جامعه کار انجام دهیم ستا از خدمات مطلوب بهره مند گردند.

دکتر نصرآبادی با بیان اینکه در بحث بازآفرینی محلات هدف که از گذشته در سبزوار آغاز شده اقدام خوبی به سرانجام رسیده گفت: سبزوار پایلوت کشوری در این طرح شناخته شد و دبیرخانه ستاد اقدامات خوبی را در محلات هدف انجام داد  که بخشی از این اقدامات زیر ساختی بوده است اما یکی از محلاتی که نیاز به ورود جدی داشت دهکده ای غریب در مرکز شهر سبزوار به نام کوی گلستان بود که این محله به لحاظ بافت تاریخی برای شهرستان ارزشمند است که باید یک نسخه ویژه برای آن طراحی می شد.

معاون عمرانی فرمانداری سبزوار افزود: در بدو ورود ستاد باز افرینی ویژه کوی گلستان چندین طرح برای بهسازی و نوسازی این محله در نظر گرفته شد طرح های تهیه شده توسط دانشگاه حکیم یا شهرداری، خوب بودند اما زمانی که به پای اجرا می رسید با توجه به بافت تاریخی که این محله از آن برخوردار است  قابلیت اجرایی نداشت و یا از پشتوانه قانونی و مالی لازم برخوردار نبود.

وی ادامه داد :در همین راستا رایزنی هایی با ادارات کل راه و شهرسازی استان و میراث فرهنگی استان و شهرداری سبزوار ویژه کوی گلستان انجام شد که نتیجه این پیگیری ها منجر به  این شد که راه و شهرسازی برای برخی مناطق سبزوار در بافت تاریخی از جمله کوی گلستان طرح ویژه تهیه کند  که این بهترین اتفاق بود. همچنین به لحاظ اینکه اجرای طرح نیاز به اعتبار ویژه داشت مکتوب شد  تا برای تهیه طرح یک سوم هزینه را میراث فرهنگی، یک سوم راه و شهرسازی و یک سوم را شهرداری تامین کنند.

نصر آبادی با تاکید بر اینکه  در جلسه ای که فروردین ماه امسال در فرمانداری برای محله گلستان تشکیل شد شهرداری، میراث فرهنگی و راه و شهرسازی بحث تامین اعتبار طرح ساماندهی این محله را پذیرفتند گفت : با توجه به توانایی علمی دانشگاه حکیم  مقرر شد طرح راهبردی و جامعی که قابلیت اجرایی داشته باشد توسط دانشگاه تهیه و در اختیار میراث فرهنگی قرار گیرد. این طرح  بعد از تصویب نهایی توسط میراث فرهنگی، مبنای عمل در انجام هر گونه اقدام در کوی گلستان قرار خواهد گرفت.

وی افزود: به لحاظ اینکه کوی گلستان با وجود کاروانسرای معمارزاده در زمره بافت های تاریخی سبزوار است اگر شهرداری بتواند مالکیت آن را قطعی کند مدیر کل میراث فرهنگی استان در جلسه ای اعلام آمادگی کرد تا برای مرمت و بازسازی این کاروانسرای تاریخی اعتبار تخصیص دهند.

معاون عمرانی فرمانداری سبزوار افزود : قرار بر این نیست که دخالت حداکثری در کوی گلستان داشته باشیم بلکه دخالت حداقلی و بیشتر فراهم آوردن بستر در این محله است. تغییر در گلستان نیازمند مشارکت جدی ساکنین آن است و به لحاظ شرایط اقتصادی ضعیفی که پیش روی اهالی این منطقه است مکاتباتی برای دریافت تسهیلات در قالب بهسازی خانه ها با بنیاد مسکن صورت گرفته که اگر سرجمع اعتبارات شهرستان اجازه دهد اولویت پرداخت تسهیلات با مردم ساکن در کوی گلستان خواهد بود.

با وجود کالبد فرسوده گلستان فعالیت های اجتماعی بازافرینی شهری را با قوت ادامه داده ایم

رئیس اداره بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری سبزوار گفت: شهرداری 8 سال پیش جهت مداخله در کوی گلستان  طرحی مطالعاتی تهیه کرد به لحاظ اینکه هر گونه مداخله نیازمند طرح مصوب شده می باشد لذا شهرداری این طرح مطالعاتی را به دستگاه های زیربط ارسال کرد تا مراحل تصویب آن طی شود.

احمد برزویی افزود: گلستان از مشکل کالبدی و فیزیکی بالایی رنج می برد و یک محله کاملاً فرسوده محسوب می شود، در ادامه طرح مطالعاتی شهرداری که مراحل تصویب شدن را  می گذراند، میراث فرهنگی بنا به دلایل خاص خود با اجرای طرح مطالعاتی  شهرداری در بافت گلستان مخالفت کرد و در نهایت این طرح غیر قابل اجرا اعلام شد.

وی همچنین گفت: کوی گلستان از محلات قدیمی سبزوار است که در هسته مرکزی شهر قرار دارد. در حال حاضر 400 خانوار در مجموع جمعیتی 2 هزار نفری در این کوی زندگی می کنند این جمعیت در گذشته به 4 هزار نفر می رسید که در چند سال قبل به دلیل  فرسودگی بافت از داخل کوی به بیرون مهاجرت کرده اند  که اگر شرایط بافتی در گلستان به سامان شود امکان برگشت مهاجرین به داخل بافت حتمی خواهد بود.

برزوئی تصریح کرد: در این طرح مبنا خریداری زمین و خانه های ساکنین و تخریب توسط شهرداری و جذب  سرمایه گذار مطرح بود تا پروژه ای تجاری و اداری و ... مشابه آنچه که امروز در ارگ امیریه در حال انجام است ساخته شود.

وی با بیان اینکه دلایل میراث فرهنگی در مخالفت با طرح مطالعاتی قبلی دلایل و دغدغه های به جایی بود و شهرداری عملاً نتوانست از طرح پیشنهادی دفاع کند گفت: در واقع کوی گلستان  سوای فرسودگی که در آن  حاکم است نوع حرف و روابط اجتماعی که ساکنین آن با همدیگر دارند بسیار حائز اهمیت است که این ویژگی باید حفظ و در طرح ها لحاظ شود، منتهی چیزی که شهرداری لازم  دارد، کمبود نسخه و دستور العمل است، همه مدیران واقف به اهمیت بهسازی این محله و حفظ این اجتماع ساکن هستند اما در چگونگی مداخله دستگاه های اجرائی مشکلاتی وجود دارد و باید با ملاحظه عمل کرد .

رئیس اداره بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری سبزوار گفت: بعد از مخالفت میراث فرهنگی با طرح مطالعاتی اولیه، شهرداری مجدد با دانشگاه حکیم سبزواری  تفاهم نامه ای در سال 95  برای  تهیه طرح مطالعاتی  و بازآفرینی در گلستان امضاء کرد. شهرداری امیدوار بود تا این طرح توسط دانشگاه حکیم  تهیه شود  و کمبودی که برای نسخه اجرائی و مداخله شهرداری در گلستان احساس  می شد برطرف شود که البته این تفاهم نامه نیز مشمول زمان  شد  و از آن زمان که دو سال و نیم از انعقاد این تفاهم نامه می گذرد این قرارداد به نوعی در دانشگاه حکیم رها شده محسوب می شود.

برزوئی افزود: سازمان بازآفرینی شهری به نسخه اجرائی برای کوی گلستان نیاز دارد پس هر کسی این نسخه را در اختیار ما قرار دهد  طرح را در کوی گلستان اجرا می کنیم .پس دنبال این موضوع هستیم.  به لحاظ اینکه  دانشگاه حکیم مطابق تفاهم نامه ای که برای بافت گلستان امضا کرده اما سهل انگاری در پیگیری موضوع داشت مدیریت شهری امیدواری خود را از سمت دانشگاه حکیم برای ارائه طرح در کوی گلستان از دست داد. به لحاظ اهمیت موضوع کوی گلستان، پیگیرجلساتی با اداره کل میراث فرهنگی استان شدیم و دغدغه خود را برای اجرای طرح در بافت فرسوده گلستان اعلام کردیم که سازمان بازآفرینی به عنوان مجری باید پاسخگوی نیاز ساکنین این بافت باشد و از میراث خواستیم تا نسخه اجرائی را تهیه و در اختیار سازمان قرار دهد.

وی ادامه داد : اداره کل میراث نیز پیشنهاد ما را پذیرفت و در  نخستین اقدام، مشاوری برای طرح گلستان در نظر گرفت و به نوعی میراث هم کارفرمای طرح و هم مرجع تصویب شد که این برای سازمان باز افرینی بهتر بود. بعد از آن چندین جلسه با مشاور میراث در بافت گلستان برگزار شد که باز متاسفانه به دلایلی که ما از آن بی اطلاع هستیم این مطالعات تعطیل شد و این کور سوی جدید را نیز از دست دادیم .

برزویی با اشاره به اینکه بعد از گذشت یکسال از این جریان در اردیبهشت ماه امسال جلسه ای ویژه حل مشکلات بافت گلستان در فرمانداری با حضور مدیرکل میراث فرهنگی و تمامی دستگاه های و کارشناسانی که نقشی در داستان گلستان دارند، برگزار شد گفت: نتیجه این نشست تقسیم کار برای دستگاه ها و برون رفت از کوی گلستان بود  وظایف نهادها مشخص و از طریق فرمانداری به آنها اعلام شد. گام های اولیه توسط  دستگاه ها در کوی گلستان  برداشته شد و سازمان همچنان پیگیر اجرای وظایف نهادهای شهری در این بافت است و این تنها مسیرباقی مانده برای ادامه روند بهسازی  در کوی گلستان است .

وی با بیان اینکه از یک دهه قبل تاکنون حلقه مفقوده ما مطالعات و طراحی آنچه که در گلستان باید انجام میگرفت،  بوده است گفت: برهمین اساس مقرر شد  مشاوری توسط  شهرداری سبزوار، اداره کل میراث فرهنگی و اداره کل راه و شهرسازی استان به کار گرفته شود تا کار مطالعات با سرعت انجام شود و نتیایج آن برای تصمیمات بعدی در جلسه مطرح شود. همچنین برای موارد مقطعی مقرر شد شهرداری و دانشگاه حکیم پروژه های اعتماد ساز کوچکی را تنظیم کنند. همزمان با مطالعات آن پروژه ها در گلستان اجرا شود همچنین واحدهای مسکونی در معرض خطر که قبلاً توسط شهرداری شناسایی شده، دستور العمل آن توسط دانشگاه حکیم بعد از تصویب میراث فرهنگی اجرائی شود تا شهرداری به اتفاق ساکنین در جهت رفع خطر موارد بحرانی اقدام کند.

رئیس اداره بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری سبزوار گفت: بنده مطمئن هستم با جدیتی که مسئولین شهری ، قضایی و میراث فرهنگی برای حل مشکلات کوی گلستان دارند این مسیر مناسب ترین راه است  و اما  در این سه سال به موزات همه پیگیری هایی که  منجر به نتایج کالبدی نشده  اما ستاد باز آفرینی فعالیت های اجتماعی خود را در کوی گلستان تعطیل نکرده بلکه اقدام به تشکیل دفتر اجتماعی در محله گلستان کرده است که راه اندازی مهد کودک، برگزاری کلاس های آموزشی و حرفه ای برای بانوان ، برگزاری کلاس مهارت های فردی و رفتار خانوادگی برای ساکنین، کمک به راه اندازی مدرسه داخل محله گلستان،هدایت تحصیلی دانش آموزان برای ادامه تحصیل، اجرای برنامه های مناسبتی از جمله فعالیت های این دفتر است همچنین یکسری اقدامات کالبدی مورد نیاز از جمله تکمیل شبکه جمع آوری فاضلاب و اصلاح شبکه فرسوده آب توسط شرکت آب و فاضلاب شهری، آسفالت معابر اصلی  و فرعی ، رفت و روب و جمع آوری پسماند توسط دستگاه ها در کوی گلستان اجرا  شده است.

وی ادامه داد: کوی گلستان  دو گره اساسی پیش رو دارد. گره نخست اداری و دولتی است که این گره با این جلسات متمرکز در فرمانداری فقط  قابل حل شدن است گره بعدی ساکنین و مشارکت مردم این محله در طرح های شهرسازی است که این میزان مشارکت مردم در ساخت و سازهایی که در کوی گلستان دارند مشخص است.

برزویی افزود: پیش بینی می شود اگر مسائل اجتماعی در این مسیر، مشکل ایجاد نکنند با همت و برنامه ای که مدیریت شهری و دولتی برای بهسازی کوی گلستان دارد، دیگر لنگشی نداشته باشیم، زیرا درصد قابل توجهی از مردم گلستان  به لحاظ فرهنگی به این نتیجه رسیده اند که باید اقداماتی در کوی انجام شود. همراهی آنها را مثبت می بینیم اما این پروژه چند وجهی و سخت است که با تمام این دشواری ها طرح نوسازی این محله باید به یک نتیجه مثبت ختم شود.

رئیس اداره بازآفرینی فضاهای شهری شهرداری سبزوار گفت: یکی از دغدغه هایی که همه بر آن اتفاق نظر دارند مسئله حرفه ها و مشاغل در کوی گلستان است. این شغل ها نه تنها نباید از بین برود بلکه باید زمینه ای برای رونق بیشترشان فراهم آید. در طرحی که در حال تهیه است پیشنهاداتی قرارشد گنجانده شود که به  شغل مردم گلستان به عنوان عنصر مهمی برای جذب گردشگر نگاه شود  تا الان این ظرفیت خاک می خورده است، اینکه چرا تاکنون پای هیچ گردشگری به این محله باز نشده دلایل متعددی دارد که جزئی ترین دلیل فرسودگی بافت و مهمترین آن دلایل فرهنگی است. نگاه گردشگر یا شهروند سبزواری به محله گلستان نگاه مثبتی نبوده و ورود به این کوی نداشته است که این نگاه باید اصلاح شود. رفتار اجتماعی مردم گلستان نیز از دلایل مهم است که باید در جهت جذب گردشگر و شهروند سبزواری به این محله اصلاح شود که در این جهت نیز ستاد باز آفرینی جلسات و آموزش هایی را حتی برای کودکان در مهد کودک  ایجاد شده، شروع کرده است که این قفل ورود گردشگر به داخل محله گلستان و خرید و رونق کسب و کار برطرف شود.

وی تاکید کرد : آنچه از وضعیت فعلی گلستان نسبت به گذشته دیده می شود با توجه به حضور ستاد باز آفرینی در مدت زمان سه سال در این کوی، از نظر اجتماعی قابل درک و لمس است ما از لحاظ اجتماعی به مردم این محله خیلی نزدیک شده ایم مردم نسبت به توسعه پایدار محله فکر و دانششان افزایش یافته است. مشارکت و سرمایه اجتماعی گلستان بالا رفته و مسئولین در حوزه های مختلف با گلستان رابطه بیشتری دارند و نگرانی ما از آب و فاضلاب و ... نگرانی جدی نیست. یکسری از مردم که به لحاظ مالی توانایی داشتند اقدام به ساخت و ساز کرده و بناهای خود را مستحکم کرده اند و تعدادی نیز به محلات دیگر برای سکونت مراجعه کرده اند اما هنوز کسب و کارشان در این محله ادامه دارد.

برزوئی در پایان با بیان اینکه این محله فراز و نشیب های زیادی را به خود دیده ، گفت: اعتقاد داریم اگر گلستان برای ساکنین آن ساماندهی و مدیریت شود و مردم این کوی زیست آرام و کم دغدغه ای را داشته باشند قطعاً این محله می تواند به عنوان  عنصر گردشگری برای سبزوار مطرح و گردشگران زیادی را جذب نماید  اگر موانع پیش روی کوی گلستان برطرف شود نه تنها ساکنین از مواهب اقتصادی و فرهنگی ویژه ای برخوردار می شوند  بلکه شهرستان نیز می تواند با جذب گردشگر باب ارزشمندی را در این خصوص پیش روی خود باز کند.

طرح بهسازی کوی گلستان تنها شفاهی به دانشگاه واگذار شده است

رئیس دانشکده معماری و شهر سازی دانشگاه حکیم سبزواری نیز در ارتباط با وضعیت کوی گلستان و وظیفه ای که در این رابطه بر عهده دانشگاه گذاشته شده است، گفت: تاکنون قراردادی برای طرح راهبری کوی گلستان با دانشگاه حکیم سبزواری به امضاء نرسیده است.

 حسن استاجی افزود: در جلسه ای که دو ماه قبل ویژه کوی گلستان برگزار شد مقرر گشت دانشکده معماری و شهرسازی برنامه شرح خدمات این محله را تهیه کند و در واقع تنها اتفاق جدید در این حوزه برگزاری نشست های تخصصی بوده تا از تکرار برنامه های قبل که صرفاً به صورت مطالعات و کتابچه بوده جلوگیری و عملاً طرح راهبردی برای کوی گلستان آماده شود که علاوه بر علمی بودن قابل عملیاتی شدن نیز باشد.

وی اظهار کرد: دو ماه از شروع بکار دانشکده معماری دانشگاه حکیم برای طرح کوی گلستان می گذرد و تا دو هفته آینده برنامه شرح خدمات کوی گلستان آماده و قابل ارائه است، شرح خدمات برای تصویب نهایی به میراث فرهنگی ارسال می شود.

استاجی افزود: در واقع کار به صورت شفاهی به دانشگاه سپرده شده اما به لحاظ اداری و حقوقی قراردادی مکتوب نشده است، دانشگاه حکیم برای انجام طرح راهبردی کوی گلستان پیگیر انعقاد قرارداد  می باشد و تا زمانی که ابلاغ رسمی از سمت میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و شهرداری به دانشگاه اعلام نشود کار نهایی صورت نمی گیرد.

اداره میراث فرهنگی خواهان حفظ روابط اجتماعی ساکنان کوی گلستان در کنار بهسازی آن است

مدیر پایگاه شهر تاریخی سبزوار گفت: اداره میراث فرهنگی خواهان حفظ روابط اجتماعی ساکنان کوی گلستان در کنار بهسازی ان است

محسن برآبادی در گفتگو با خبرنگار ما افزود: چند سال قبل قراردادی با مسکن و شهرسازی منعقد شد که براساس آن طرحی ویژه کوی گلستان تهیه شود اما این طرح به دلیل اینکه بحث مهاجرت اهالی کوی گلستان، تخریب محله و ساختن مجتمع های تجاری و اداری را مد نظر قرار داده بود و باعث نابودی قدیمی ترین هنرهای اصیل، مشاغل سنتی  و برخی روابط دست نخورده اهالی گلستان می شد مورد مخالفت جدی میراث فرهنگی قرار گرفت و طرح قابلیت اجرائی اش را از دست داد.

وی تصریح کرد دو سال بعد ازاین موضوع میراث فرهنگی با یک شرکت که از طریق مزایده برای طرح کوی گلستان انتخاب شده بود قرارداد هایی امضا کرد تا طرح راهبردی ویژه محله گلستان تهیه شود  که این شرکت در دو مورد موفق اما در قرارداد سوم به لحاظ حساسیتی که کوی گلستان می طلبید و باید طرح ویژه برای آن ارائه می شد شرکت نتوانست طرح مد نظر میراث را آماده کند و ادامه کار با این شرکت منتفی شد. تا اینکه در اواخر فروردین ماه امسال  جلسه ای با حضور مدیر کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی و تمام ادارات ذی ربط در موضوع بهسازی کوی گلستان در محل فرمانداری سبزوار برگزار شد که در این جلسه مصوب شد میراث فرهنگی به عنوان کارفرما هزینه اجرای طرح در کوی گلستان را تامین و دانشگاه حکیم به عنوان پیمانکار طرح راهبردی و طراحی جداره و بدنه این محله را تهیه کند.

وی با بیان اینکه در حال حاضر میراث فرهنگی منتظر اعلام شرح خدمات در این محله توسط دانشگاه است گفت: بعد از تصویب نهایی این طرح توسط میراث هر گونه اقدام بهسازی یا اجرای خدمات در کوی گلستان از ساکنین گرفته می شود و ادارات و شرکت های خدمات رسان براساس این طرح اقدام خواهند کرد و دانشگاه موظف است با راه اندازی دفتر تسهیل گری در کوی گلستان طرح را در کوی گلستان اجرایی سازد.

برابادی افزود: به لحاظ ویژگی خاصی که کوی گلستان از آن برخوردار است میراث موافق ارائه طرح ضرب الاجلی نیست در همین راستا تاکنون چهار جلسه در دانشگاه حکیم برگزار شده تا طرحی با رویکرد و شرح خدمات جدید ویژه این محله و قوم ساکن در آن تعریف شود تا براساس آن کار در کوی گلستان پیش رود طبق قول هایی ک دانشگاه به عنوان مشاور  داده، این طرح تا دو هفته آینده جهت بررسی و تصویب به میراث فرهنگی اعلام می شود .

وی تاکید کرد کوی گلستان جزء قدیمی ترین محله های سبزوار است اهالی آن جزو نخستین  کسانی هستند که وارد منطقه شده و در مرکز شهر مستقر شده اند این افراد در همان زمان یکسری تولیدات از جمله سازهای سنتی، وسایل تفریحی داشته اند به مرور زمان که بازار فروش محصولات با ورود تکنولوژی کمرنگ می شود و بحث کشاورزی در سبزوار رونق می گیرد ساکنین کوی گلستان نیز تولیدات کشاورزی را جایگرین تولیدات تفریحی می کنند که این محصولات از هنرهای قدیمی این منطقه محسوب می شود.

مدیر پایگاه شهر تاریخی سبزوار گفت :اصالت و معماری خاص این قوم و تفاوتی که در روابط تنگاتنگ اجتماعی و زیستی بین آنها هنوز حفظ شده و حتی در مباحث ازدواج دختران و پسران خود و اینکه در محل سکونتشان غیر خودی را قبول نمی کنند این ویژگی های منحصر به فرد این قوم است و برای میراث فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. همین ویژگی ها سبب شد تا در یک دهه اخیر با تمام طرح هایی که ویژه کوی گلستان تهیه می شد و در مجموع به مهاجرت اهالی از این کوی  قدیمی پرداخته بود توسط میراث مخالفت شود که امیدواریم امسال با توجه به توان علمی که دانشگاه حکیم از آن بهره مند است طرحی ویژه برای کوی گلستان آماده شود.

وی ادامه داد: میراث فرهنگی معتقد است که مردم این محله بسیار خاص هستند و فضاهای معماری بی نظیری دارند که در هیچ کجای سبزوار  نمونه ای از این روابط  هنوز مشاهده نشده است روابط خانوادگی این اهالی ساکن در گلستان به حدی در هم تنیده است که  فرزندانشان بعد از ازدواج از انها جدا نمی شوند و معماری بافت که هم اکنون در محل کوی از قدیم باقی مانده نشان می دهد که یک ساختمان برای یک خانواده 8 نفره پایه ریزی و اسکلت سازی شده در حالیکه به  مرور زمان با ازدواج فرزندان یک خانه همکف تبدیل به ساختمان 5 طبقه با 15 خانواده شده است و این یکی از عوامل فرسودگی بافت کوی گلستان است.

برآبادی در پایان افزود: هر طرحی که قرار است در کوی گلستان اجرایی شود باید مطابق فرهنگ، معماری خاص و وضعیت اقتصادی مردم این منطقه طراحی شود. کوی گلستان در ابتدا به لحاظ فرهنگی باید گردشگر پذیر شود و محصولاتی تولید شود که مورد استقبال گردشگر قرار گیرد با این کار نه تنها توان اقتصادی قوم ساکن در گلستان تغییر نمی کند بلکه مشارکت مردم در بهسازی محله سکونشان بالا خواهد رفت اینجاست که متوجه خواهیم شد که هیچ نیازی به مداخله ادارات در امر بهسازی کوی گلستان نخواهیم داشت ./ پایان