میزگرد پژوهشی وضعیت تئاتر سبزوار ( گذشته، اکنون، آینده ) در کافه ویرگول

براتعلی رجبی / مجله اینترنتی اسرارنامه

میزگرد پژوهشی وضعیت تئاتر سبزوار(گذشته، اکنون، آینده) شامگاه یکشنبه 5 اسفندماه 1397 با حضور استاد حسین شمس آبادی، دکترمهیارعلوی مقدم، دکترکاظم دامغانی ثانی، محمد نوباغی واعضای دانشجویی کانون تئاتر دانشگاه حکیم سبزواری و شماری از هنرمندان و هنردوستان سبزواری در کافه ویرگول این شهر برگزار شد.

به گزارش مجله اینترنتی اسرانامه در این میزگرد پژوهشی  استاد حسین شمس آبادی نویسنده ، بازیگر وکارگردان تئاتر سبزوار گفت: تئاتر مادر همه هنرها است که در خود موسیقی، نقاشی و معماری را دارد.  مثلث تولید تئاتر را اگر بخواهیم در نظر بگیریم یک ضلع نویسنده، یک ضلع کارگردان  و  ضلع سوم را بازیگر تشکیل می دهد و در داخل این مثلث همه عوامل نمایش حضور دارند.

نویسنده و کارگردان تئاتر سبزوار اظهار داشت: امروزه در تئاتر نمی شود مخاطب را حذف کرد. مخاطب در وهله اول به دنبال لذت بردن است و لذت در تعریف ساده آن یعنی پرکردن اوقات فراغت به بهترین وجه است. مخاطب با دیدن تئاتر یا تماشای یک فیلم و یا حتی با خواندن یک رمان می خواهد لذت ببرد.

وی تصریح کرد: سفر ناصرالدین شاه به فرنگ و ساختن تکیه دولت در تهران سرمنزلی شد تا هنرمندان ایران با تئاترآشنا شوند. در آن دوره  اکثر اصطلاحات و متون نمایشی از فرانسه  و از کتابهای «مولی یر» بود که هنرمندان ومترجمان، این نمایشنامه ها را ایرانیزه می کردند. به طور مثال  «خسیس» مولی یر را به شکل «حاجی بازاری» اجرا می کردند تا برای مخاطب شناخته شده باشد ولی مشاهده می کنیم که در آن دوران استقبال نمی شود و به همین خاطر تکیه دولت آن زمان به تعزیه خوان ها داده می شود.

کارشناس تئاتر سبزواراظهار داشت: خیلی از بچه های امروز تئاتر می گویند تعزیه روال مذهبی خود را دارد و ارتباطی به تئاتر ندارد با نگاه دقیق تر به این نمایش ایرانی می بینیم این هنر نمایشی در اجرا مواردی به همراه دارد که سرمداران تئاتر جهان مثل «میرهولد»، «پیتر بروک» و «برشت» در سبک وسیاقهای اجرای خود از این نمایش شرقی کمک گرفته اند. یکی از اصول تعزیه فاصله گذاری است که تعزیه خوان اول اجرا به مخاطب می گوید من فلانی، بقالم و بلاتشبیح در نقش حضرت عباس هستم. تماشاچی تعزیه هم جزئی از این ساختار است و به نماد محاصره امام حسین در کربلا  دایره وار به تماشا می نشیند.

حسین شمس آبادی ادامه داد: هزاران نفر که گواهینامه پایه یک در اتوبوس رانی سبزوار دارند می توانند کار احمد فتحیه را انجام دهند. خیلی ها می توانند در بانک کار محمد نوباغی را انجام دهند ومعلم های زیادی در آموزش و پرورش به جای حسین شمس آبادی می توانند الهیات و دینی درس بدهند.اما چند نفر در این ارگانها می توانند مثل فتحیه نمایش سیاه بازی روی صحنه ببرند یا مثل نوباغی تئاتری را کارگردانی کنند؟ یا مثل شمس آبادی دو صفحه نمایشنامه بنویسند؟ در خیلی از ارگانها در سبزوار هنرمندانی مشغول به کار هستند و کسی از مسئولین هنر این بزرگواران را نمی شناسد چون  نمی خواهند بشناسند.

نویسنده و کارگردان تئاتر سبزوار گفت:  منوچهر رسولی  یکی از هنرمندان تئاتر این شهر کارمند مخابرات اسفراین بود و برای تمرین تئاتر هرروز از اسفراین بعد از کارش به سبزوار می امد و سر تمرین نمایش حسین کارگری حاضر می شد و فردا صبح دوباره راهی اسفراین می شد که به موقع سرکارش باشد . رسولی یکی از ده ها نفری بود که با عشق شب تا صبح برای تئاتر وقت می گذاشت.

وی اظهار داشت: تئاتر این شهر با بزرگانی چون عبدالحسین کارگری و حسین صفی آبادی پدر تئاتر سبزوار گذشته درخشانی داشته که همه ما به آن افتخار می کنیم. من خواهشم این است که این جلسات هفتگی را ادامه دهید و اجازه بدهید حرفها و اندیشه های جوانان که خیلی از ما جلوتر هستند شنیده  شود.  اگر می بینید که تئاتر مشهد جلوتر از ماست به خاطر استمرار و تکرار نمایش هایی است که هنرمندان این شهر به صحنه می برند. در آخر خواهش من از همه شما این است که مخاطب را که جزء اصلی ارکان تئاتر است،  فراموش نکنید.

در ادامه این نشست دکتر مهیار علوی مقدم استاد دانشگاه حکیم سبزواری گفت: در بحثهای جدیدی که در نقد ادبی و نقد هنری داریم بحثی است به نام لذت متن که «رولان بارت» مطرح کرده است که در صحبتهای آقای شمس آبادی هم به آن اشاره شد. بحث لذت متن یک بررسی تلفیقی می طلبد  بین دیدگاههای ارسطویی با دیدگاههای که در حوزه های جدید ادبی مطرح می شود.

استاد دانشگاه حکیم سبزواری اظهار داشت:  میشل فوکو به عنوان یک نظریه پرداز مطرح می کند که دنیای مدرن جدید و دنیای پسامدرن جدید دنیای بحرانها است. یعنی انسان در مقاطعی از زندگیش دچار بحرانهای روحی و روانی می شود که عملا او را دچار فنا می کند. میشل فوکو دیدگاهی را بیان می کند مبنی بر اینکه  زمانی که ما فیلم یا نمایشی را می بینیم و یا قطعه موسیقی را گوش می دهیم در حقیقت برای مدتی بحران روحی را از خودمان دور می کنیم . براساس نظریه میشل فوکو برای اینکه  انسان بر بحرانش پیروزشود حاضر است به هر قیمتی که شده پول بدهد تا از این بحران خارج شود.

وی ادامه داد: چرا اساسا ما در این مقطع زمانی این میزگرد را تشکیل داده ایم؟ چون ما در سبزوار با پدیده بسیار مظلومی به نام تئاتر روبرو هستیم که مشاهده می فرمائید مورد بی توجهی قرار گرفته است.

دکتر مهیار علوی مقدم  افزود: من از بچه های تئاتر سبزوار درخواست می کنم که توجه داشته باشند شخصیتی مثل ملاحسین واعظ کاشفی سبزواری صرفا روضه نویس نیست وفقط انوار سهیلی و روضه شهدا را ننوشته است. ملاحسین واعظ کاشفی  اولین کسی است که ما را با شکل جدید نمایشنامه نویسی آشنا می کند. اما چرا مردم سبزوار نسبت به چنین شخصیتی تا این حد نا آشناهستند و بحثهای بی ارزشی را پیرامون شخصیت وی انجام می دهند که  ملاحسین آیا شیعه است یا سنی؟ متاسفانه ما دچار یک نوع بی هویتی فرهنگی هستیم. من از بچه های تئاتر می خواهم که به بحث های نظری تئاتر حتما  توجه کنند زیرا اگر زیر ساختهای مطالعاتی و فکریمان درست نباشد درعرصه عمل نمی توانیم خوب پیش برویم.

گفتنی است در طی این جلسه  از طرف مدیریت کافه ویرگول و برگزار کنندگان میزگرد از استاد احمد فتحیه پیشکسوت نمایش سیاه بازی و تخت حوضی سبزوار تقدیر به عمل آمد.

 


نظرت را بنویس
comments
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما