الهه رامشینی/ مجله اینترنتی اسرارنامه

 

زیر آبی زنی پدیده ای نابه هنجار است که به عنوان یک آسیب رو به گسترش مخصوصا در محیط های اداری ایران به وفور دیده می شود. زیرآب زن ها انسان هایی هستند که استراتژی ماندن و یا ارتقای شغلی خود را در تخریب دیگران تعریف کردند. فرد زیرآب زن، زمانی که می بیند همکارش بهتر از او کار می کند، دچار ترس می شود و ادامه این روند را باعث به خطر افتادن امنیت شغلی اش می داند، جالب اینکه این فرد هرگز به ذهنش هم خطور نمی کند که شاید مشکل از عملکرد خود اوست، شاید مشکل از عدم تلاش و نداشتن قابلیت های لازم و نداشتن هدف در انجام وظایف اوست که باعث شده تلاش های هدفمندانه همکارانش بیشتر به چشم سیستم بیاید، این فرد که علاقه ای به رجوع به عملکرد و نقص های خود ندارد (شاید هم ذهنیتی در این باره ندارد) هیچگاه به خود زحمت بهتر کارکردن را نیز نمی دهد و به سراغ آسان ترین کار و البته ناجوانمردانه ترین کار یعنی زیرآب زنی می رود، جالب است بدانید این گونه افراد تخطئه شخصیت همکاران و بعضا دوستان صمیمی شان را حق خود می دانند و در بیشتر موارد از انجام این عمل غیر انسانی دچار عذاب وجدان هم نمی شود.

 

ما ایرانی ها ضرب المثلی خوبی درباره این افراد داریم، چاه کن همیشه ته چاه است... اصولا این آدم ها به واسطه فکر تخریبی که دارند استعداد ضربه خوردنشان نیز بالاست، تا این جای قصه با هر ناجوانمردی که بوده و تنها برای سفت کردن جای پای خود، دست به نان بری همکارانش کرده است و سرخوش است از این رفتار، اما باید بداند این یک قاعده دومینو وار است، یک صفت زشت و یک زخم کوچک که در جامعه فراگیر شود جراحتی مهلک می شود و گریبان گیر سیستم خواهد شد، و به زودی خود این افراد هم در گودالی که خود کنده اند، خواهند افتاد و خوشحالی موقتی شان دیری نخواهد پایید. واقعیت این است که پدیده زشت و نابه هنجار زیرآب زنی در جامعه ما رو به تزاید است و خطراتش بیش از پیش گریبان جامعه را می فشارد. پدیده ای که نیاز به واکاوی از سوی صاحب نظران امر دارد و نفی آن مشکلی را دوا نخواهد کرد باید بدون تعارف باور کنیم که مشکلات عمیقی در لایه های دورنی فرهنگمان داریم و حال فرهنگمان اصلا و ابدا خوب نیست.

 

در ادامه به بازنشر گوشه هایی از مطلب همشهری آنلاین با این عنوان که چگونه با همکاران مشکل‌ساز برخورد کنیم؟ خواهیم پرداخت:

 

محیط کار مجموعه‌ای از همکاران‌ خوب، بد و مشکل‌ساز است. همکاران خوب که تکلیفشان مشخص است. همکارانی هستند که همیشه و همه جا می‌توانید به آنها اعتماد کنید. خوش به حالتان اگر چنین همکارانی در کنار خود دارید.همکاران بد، افرادی هستند که باعث آزار و ناراحتی دیگران می‌شوند اما خودشان هم نمی‌دانند چه اشتباهی می‌کنند. یعنی دارای خلق و خوی خاص خود هستند.

 

اما موضوع اصلی این نوشتار همکاران مشکل‌ساز است. افرادی که از روی عمد کارشکنی می‌کنند و دائما می‌خواهند شر به پا کنند. افرادی که حاضر نیستند؛ پاداش، ارتقاء شغلی، امتیاز و...بقیه همکاران به جز خودشان را تحمل کنند!

 

وای به روزی که احساس کنند؛ همکار هم‌تراز آنها به گونه‌ای در حیطه‌‌کاری مورد توجه روسا یا مدیران اداری قرار گرفته است. ماجرا شروع می‌شود! آنها تمام هم و غم خود را جمع می‌کنند تا این احساس ناخوشایند را به طریقی از بین ببرند!

 

حال اگر شما هم در چنین شرایطی قرار گرفته‌اید واحساس می‌کنید همکارتان بدخواه شما است و در کارتان کارشکنی می‌کند، پیشنهاد می‌کنیم که؛ قبل از هر چیز بدبینی را کنار بگذارید. وهمیشه هوشیار و گوش به زنگ باشید. اما این به این مفهوم نیست که به همه همکاران سوء‌ظن داشته باشید.

 

برای مثال؛ اگر همکارتان شما را تحویل نمی‌گیرد، این نشان این نیست که او حتما، بدخواه شما است. شاید واقعا سرش شلوغ است و یا حوصله ندارد و اصلا آن روز خسته است.

 

شک در دل همه انسان‌ها وجود دارد. اما اگر قرار باشد همیشه به همه‌چیز و همه کس بدبین باشید، نمی‌توانید با آرامش زندگی کنید و محل کار خود را به جهنم تبدیل خواهید کرد. اگر تصور می‌کنید، کسی در حق شما کارشکنی می‌کند، به اصطلاح زیر‌اب‌تان را می‌زند و سعی در بد جلوه دادن شما دارد، اول از این امر مطمئن شوید و سپس اقدامات لازم را انجام دهید.

 

قبل از هر چیز سعی کنید با همکاری که به او اعتماد دارید، صحبت کنید. بدون اینکه به کسی تهمت بزنید. در مورد احساس خود و مسایلی که می‌بینید و می‌شنوید، بگویید و نظرش را بپرسید. شاید شما کاملا در اشتباه باشید و این کار به شما کمک ‌کند. البته باید همکار قابل اعتماد هم انسان بی‌غرض و درستی باشد. هر فردی که به شما روی خوش نشان می‌دهد نمی‌تواند بطور حتم فرد قابل اعتمادی باشد.

پیشنهاد بعدی این است؛ هر کاری که در محل کار انجام می‌دهید را بصورت گزارش روزانه و گزارش کاری بنویسید و در اختیار مدیر یا رییس مربوطه قرار دهید. به این ترتیب همه چیز کاملا مشخص و واضح است و هیچ کس نمی‌تواند به شما برچسب کم کاری بزند.

 

رویدادها و اتفاق‌‌هایی که اطراف شما رخ می‌دهند، مهم و به شما مربوط هستند. حواستان جمع باشد. بدگویی و غیبت یکی از سلاح‌های فرد کارشکن است. کارشکنی و خراب کردن افراد اصولا با برنامه‌ریزی کامل و دقیق انجام می‌شود. اگر موضوع غیبت یا طعمه کارشکنان قرار بگیرید، شما آخرین فردی خواهید بود که صحبت‌ها و یاوه‌ گویی‌ها را خواهید شنید.و دیگرهیچ اقدامی‌ نمی‌توانید برای آن انجام داد. به همین دلیل، بهترین پیشگیری از این امر این است که همیشه و همه جا گوش به زنگ و هوشیار باشید.

 

روبه رو شدن با همکار کارشکن و از در دوستی در آمدن راه حل دیگری است که ممکن است این کارشکنی را خنثی کند و اینکه بعضی از مسائل را برای اینکه خلاف آن را ثابت کنید، باید رو‌در‌رو کرد. آرام باشید تا لطمه‌ای به خودتان نزنید. همدردی و همفکری، محرک‌های بسیار قوی هستند که می‌توانید از آنها استفاده کنید.

 

هرگز مقابله به مثل نکنید. بیشتر سعی کنید اینگونه افراد را خلع سلاح کنید و کارشکنی‌ آنها را خنثی کنید. هر چقد راین روش مثبت و دوستانه باشد، برنده میدان نیز شما خواهید بود.

سعی کنید به این‌ گونه افراد کمک کنید و پیشنهادهای سازنده برای کارشان ارائه بدهید. این باعث می‌شود تا محل کار شما امن‌تر، شادتر و کم تنش‌تر باشد.

 

نکته دیگر اینکه بیشتر اوقات، مطرح کردن بسیاری از مسائل مشکل ساز به مدیر یا رییس خود باعث حل و رفع نگرانی شما می‌شود. بنابراین اگر در محل کار با مشکلی روبرو شدید که به تنهایی قادر به حل آن نبودید، بهتر است، همه چیز را با مدیر یا سرپرست مربوطه در میان گذاشته و کمک بخواهید. مطمئن باشید به شما کمک خواهد شد.

 

گاهی ممکن است، شما با خود مدیر، رییس و یا حتی سرپرست مستقیم خود مشکل پیدا کنید. افراد کارشکن در همه جا هستند.در این صورت واحد اداری می تواند در حل و رفع این مشکل به شما کمک کند. مشکل را با تمام جزئیات، راحت و صریح بازگو کنید. شاید نیاز باشد که شما واحد خود را تغییر داده و تجربه‌های بیشتری در بخش‌های دیگر تجربه کنید. از تغییر وضعیت هراسان نباشید.

 

آینده کاری شما بیش از آن که وابسته و در گرو افراد زیرآب‌زن و کارشکن باشد در اختیار هوش، فراست و تجربه کاری شما است. ارزیابی موقعیت و شرایط کاری نیاز به حضور ذهن و آرامش شما دارد. این حضور ذهن و آرامش را در محیط کارحفظ کنید.