ویژه ایام انتخابات مجلس شورای اسلامی

چگونه از دیگران انتقاد کنیم ؟

انتخابات که از راه می رسد مسائل جانبی و موضوعات فراوانی را به همراه خود می آورد.
ده ها نامزد سرسخت انتخاباتی با صدها برنامه و ایده و طرح و شعارهای آنچنانی برای اصلاح همه مشکلات مملکت ،
ده ها ستاد انتخاباتی بزرگ و کوچک مردانه و زنانه ،
چند هزار نفر اعضای ستادهای انتخاباتی  و طرفداران پر وپا قرص هریک از نامزدهای محترم ،
 ده ها هزار پوستر ، بروشور ، پارچه نوشته ، بنر و کارت های تبلیغاتی برای معرفی هریک ازکاندیداها
 و شاید  بینهایت مطلب خبری ، تحلیلی و انتقادی در مورد عملکرد هریک از اشخاص حقیقی وحقوقی موجود در حوزه های انتخابیه ...
به عنوان مثال همین حالا که ایام نهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی فرارسیده است بحث داغ هر محفلی به ویژه محافل سیاسی شهرستان بحث های انتخاباتی آنهم از نوع نقد و تحلیل بر توانمندی ، عملکرد و حتی نقد شخصیت هریک از نامزدهای انتخاباتی است.
انتقاد البته مفهوم و عمل پسندیده ایست و می تواند برای جامعه بسیار سازنده و مفید باشد اما به شرطی که آداب خاص خود را رعایت کند. آدابی که متأسفانه بین بسیاری از ما هنوز به درستی جا نیافتاده است. به طوری که هم اکنون بسیاری از افراد فکر می کنند انقتاد یعنی گفتن و برشمردن بدی ها بدون اینکه به نقاط قوت و مثبت موجود نیز توجهی بکنند.
دراین میان البته کسانی هم هستند که شیوه صحیح انتقاد را می دانند اما بنابه دلایل شخصی و به قصد تخریب افرادی خاص ، این اصول را زیر پا می گذارند و حتی کسانی را که قصد رعایت این اصول را داشته باشند به  چاپلوسی یا وابستگی و تملق گویی متهم می کنند.
حال آنکه باید بدانیم بین چاپلوسی وتملق گویی با مثبت نگری و انتقاد سازنده مرزی پررنگ وجود دارد.
همچنین بین عیب جویی ، و تراشیدن بهانه های بنی اسرائیلی برای تخریب یک شخص با انتقاد سازنده نیز فاصله ومرزی واضح وجود دارد.
این روزها چنانکه که گفته شد بازار نقد و انتقادهای انتخاباتی در همه حوزه های انتخابیه بسیار داغ است.
دراین میان تعدادی از انتقادها نسبت به برخی از نامزدهای انتخاباتی ، نهادهای دولتی و خدمتگزاران مردم چنان مخرب و غیر سازنده است که مخاطبین آگاه را وامی دارد حتی اگر از لحاظ خط مشی سیاسی با این افراد یا گروه های مورد انتقاد قرار گرفته موافق نباشند ، در مقابل چنین موج بی رحمانه ای از تخریب ها به حمایت از آنان برخیزند.
 درمقطع فعلی نیز به نظر می رسد برخی از نامزدهای  انتخاباتی بیش از بقیه مورد انتقادهای مغرضانه و تخریب آمیز قرار گرفته اند.
از آن جمله می توان به نمایندگان فعلی مردم سبزوار اشاره کرد که علی رغم تمامی خدمات ارزنده ای که درچهارسال گذشته برای شهرستان های حوزه انتخابیه خود انجام داده اند در  این مقطع حساس آماج حملات بسیار تند و ویران کننده ای واقع شده اند.
برای آگاه شدن بیشتر از این موضوع و  دریافت اطلاعات بیشتر به این آدرس مراجعه بفرمایید :

http://www.asrarnameh.com/news.php?id=243


البته این همه هجمه نسبت به یک یا چند نامزد خاص انتخاباتی می تواند نشان از محبوبیت بیش از حد آنان در بین مردم داشته باشد واز همین رو باعث می شود طرفداران سایر رقبایی که اخلاق انتخاباتی را رعایت نمی کنند ، به هول و وحشت افتاده و سعی کنند از طریق واردکردن انواع و اقسام اتهامات و شایعات بی اساس با تخریب چهره این نامزدهای قدرتمند از محبوبیتشان در بین مردم بکاهند.
همین حالا اگر به آرشیو خبرها وتحلیل های برخی سایت و وبلاگ های اینترنتی شهرستان های سبزوار ، جوین ، جغتای و خوشاب مراجعه کنید مشاهده خواهید کرد که این گونه وبسایت ها به بهانه انتقاد ومطالبه گری از مسئولین ، در طول چندماه اخیر ، بیشترین مطالب منتشر شده خود را به توهین ، افترا و تخریب برخی از مسئولین ونمایندگان فعلی و نامزدهای انتخابات مجلس نهم اختصاص داده اند.
البته آنچه دراین مطلب گفته شد به معنی آن نیست که هیچ انتقادی به عملکرد مسئولین و نمایندگان فعلی شهرستان وارد نمی باشد. بلکه حتی درزمینه برشمردن مشکلات موجود پیش از این خود اسرارنامه نیز در مطالبی چند به بیان انتقاداتی مفصل از عملکرد مسئولین و نمایندگان فعلی مردم پرداخته است که هم اکنون در آرشیو مطالب وبسایت موجود است.
اما دراین میان مسئله مهم این است که هریک از ما سبزواری ها به عنوان ساکنین منطقه پرافتخار سربداران که امروز در خراسان رضوی بعد از مشهد مقدس جایگاه اولین مرکز جمعیتی ، سیاسی ، فرهنگی و دانشگاهی استان را به عهده دارد سعی کنیم ضمن اینکه ذهن و نگاه انتقادی خود را حفظ می کنیم در عین حال  اجازه ندهیم به بهانه نقد ومطالبه گری ، کسی بتواند دیگران را مورد تخریب وتخطئه قرار دهد.
حالا ممکن است این سئوال مطرح شود که حالا که اسرارنامه می گوید بعضی از مردم یا نویسندگان وبسایت ها و وبلاگ های خبری و تحلیلی شیوه های صحیح نقد را نمی دانند یا به آن عمل نمی کنند و از طرفی همین اسرارنامه معتقد است باید نگاه انتقادی داشت و مسائل را از زاویه دید صحیح انتقادی بررسی کرد ، پس انتقاد صحیح چیست و اگر خواستیم از دیگران انتقاد کنیم باید چگونه این کار را انجام دهیم ؟
این موضوعیست که پیش از این هم در دین مقدس اسلام و سیره پاک اولیا دین موردتوجه قرار گرفته است و هم دانشمندان و پژوهشگران علوم انسانی بدان پرداخته ومطالب مفصلی را در این زمینه منتشر کرده اند.
اینک به جاست بخش هایی از یک مقاله مختصر اما جامع در این زمینه را که در بسیاری ازوبسایت های معتبر علمی و اجتماعی کشور منتشر شده است مطالعه کنیم :
چگونه از ديگران انتقاد كنيم؟
نويسنده : عبادي، محمد
سال انتشار : 1388
1- مقدمه
هر فرد در طول حيات خود ممكن است بارها توسط ديگران مورد ارزيابي قرار گيرد. برخي از اين ارزشيابي ها داراي جنبه هاي تشويقي و برخي ديگر منتقدانه است. انتقاد از ديگران در صورتيكه هوشمندانه انجام شود آثار بسيار مفيدي خواهد داشت، درغير اين صورت ممكن است با واكنش هاي منفي مختلف مواجه شود. اين رفتار، هنري است كه بايد آموخت و بدون آگاهي از روش كاربرد آن زيان بار خواهد بود.
انتقاد درست آن است كه ضمن تاكيد بر نقاط قوت به نقاط ضعف فرد نيز اشاره كند و با ارايه راهكارهاي مناسب براي رفع آن سخن به ميان آورد.
2- انواع انتقاد
برخي از انواع انتقاد عبارتند از:
انتقاد سازنده: اين روش در بسياري موارد مي تواند جنبه اي سازنده و مثبت داشته باشد. اگر لحن انتقاد كننده دوستانه باشد بيشتر موثر واقع شده و شنونده بدون آنكه مورد حمله قرار گيرد از معايب خود مطلع مي شود.
انتقاد غيرمستقيم: انتقاد مي تواند به صورت غيرمستقيم بيان شود. براي مثال اگر طرف مقابل شما خصوصيت بدي داشته باشد، در خلال گفتگو به او بگوييد «به نظر شما آدمهايي كه داراي اين خصوصيت اخلاقي هستند، غيرقابل تحمل نيستند؟» اين شيوه انتقاد باعث مي شود كه يك حس هوشياري در وي بيدار شود و وي متوجه شود كه داراي چنين مشكلي است. حتماً اين مثل را شنيده ايد كه مي گويد «به در مي گويند تا ديوار بشنود». اين يك مثال متداول در فرهنگ ما براي ابراز همين موضوع است.
انتقاد همراه با تعريف و تمجيد: در اين روش ابتدا مي توان به تعريف و تمجيد ويژگي هاي ارزشمند فردي كه مورد انتقاد است پرداخت.
 پس از كاربرد يك مقدمه مناسب نظر انتقادي خود را بيان و سعي كنيد آن را در پوششي از سخنان خوب و دلپذير قرار دهيد. البته منظور شما اصلاً تملق نيست بلكه نخست خصوصيات خوب او را گوشزد كرده و بعد انتقاد خود را ابراز داشته ايد.
انتقاد تهاجمي و صريح: رك بودن نشانه صراحت و صداقت است ولي هميشه براي مخاطب خوش آيند نيست بخصوص اگر خيلي ناپخته بيان شود. اين نوع انتقاد نه تنها هيچ نوع سازندگي در بر ندارد بلكه شنونده را هم در موضع تدافعي قرار مي دهد. بهتر است كه انتقاد با بكارگيري يك سياست درست انجام شود.
محكوم كردن: گاهي بجاي انتقاد همراه با راهنمايي، انتقاد كننده مخاطب را در يك دادگاه يك طرفه محاكمه و محكوم مي كند. او به خود اين حق را مي دهد كه در مورد ديگران اظهار نظر كرده و الگوي فكري خود را به وي تحميل كند. اينگونه برخوردها نه تنها سازنده نيست، بلكه بسيار نامناسب است.
انتقاد ديرتر از موعد: اين گونه انتقادات، زماني صورت مي گيرد كه هيچ كمكي به رفع مشكل نمي كند. به عبارت ديگر زمان براي جلوگيري از خطا وجود ندارد. بر هيچ كس پوشيده نيست كه انتقاد در چنين زماني براي جلوگيري از تكرار اشتباه بوده و اگر تشخيص داده شود كه تاثيري در آينده نخواهد داشت، بهتر است هيچگاه ابراز نشود.
3- شيوه درست انتقاد كردن
رعايت نكات زير مي تواند در زمان انتقاد بسيار ياري دهنده باشد:
آيا رفتار مورد انتقاد را مي توان تغييرداد؟
به فرد انتقاد شونده تفهيم كنيد كه انتقادتان بازتاب ساده عقيده شماست.
از انتقاد تحكم آميز دوري كنيد، زيرا اينگونه انتقادها بلافاصله فرد را در موضع دفاعي قرار مي دهد.
سعي كنيد انتقاد را به صورت نگرش شخصي خود به موضوع بيان كنيد و كوشش كنيد او را به شيوه نگرش خود كنجكاو كنيد.
وقتي انتقاد مي كنيد كوشش كنيد بدون سوء نيت بوده و فقط به منظور كمك و راهنمايي باشد.
براي حفظ آبروي اشخاص، از انتقاد و نصيحت كردن فرد در حضور ديگران خودداري كنيد.
اگر شخصيت و احترام مخاطب در نظر گرفته نشود نه تنها انتقاد موثر واقع نمي شود بلكه مي تواند به قطع رابطه منجر شود.
انتقاداتي به نتيجه مي رسند كه بسيار با دقت و هوشمندانه مطرح شوند و مخاطب بدون آنكه آزرده خاطر شود از معايب خود آگاه شود.
هيچگاه در انتقاد از ديگران تصور نكنيد كه آنچه نظر شماست حتماً صحيح بوده و مي بايستي شنونده بدون چون و چرا آن را بپذيرد.
برای مطالعه متن کامل این مقاله به آدرس زیرمراجعه کنید :
http://www.mgtsolution.com/olib/982770193.aspx
حالا به نظر شمامخاطب گرامی مطالب انتقادی که این روزها از جانب عده ای اندک درپوشش انتقاد از مسئولین مطرح می شود چه قدر با معیار های صحیح نقد همخوانی دارد ؟
آیا می توان از مسئولینی که مورد چنین به انتقادگونه هایی قرار می گیرند انتظار داشت ، تحت تأثیر قرار گرفته و نقاط ضعفی احتمالی خود را اصلاح کنند ؟
آیا کسانی که چندین تخریب هایی را در قالب انتقاد علیه یک شخص اعمال می کنند می توانند نیت های خیرخواهانه ای داشته باشند ؟ یا اینکه به دنبال منافع شخصی خود هستند و می خواهند از رهگذر بدبین کردن مردم نسبت به مسئولین و تخریب خدمتگزاران مردم به مقاصد شخصی خوددست یابند ؟
برای داشتن زندگی بهتر ، شهری سالمتر و دنیایی آبادتر بیایید اصول صحیح انتقادگری را بیاموزیم...
کد : 5715

نظرت را بنویس
comments

وحید هاشم زاده

انتقاد یکی از مظلوم ترین واژه ها و مفاهیم دنیای کنونی است. هر کس با فرد دیگری دچار درگیری و کینه و کدورت شخصی می شود ، بدترین توهین ها و تهمت ها را به او نسبت می دهد و اسمش را می گذارد . در چنین شرایطی نباید انتظار داشته باشیم فرهنگ انتقاد در جامعه ایجاد شود. مگر اینکه شما رسانه ها وظیفه خود را به درستی انجام دهید و مدارس و دانشگاه ها و روحانیون و ... هم هریک به نوبه خود برا نهادینه شدن این امر مهم در جامعه بکوشند.

ملیحه

مطلب خوبی بود ولی کو گوش شنوا؟ انتقاد کردن یک هنره که متاسفانه بیشتر مردم این هنرو ندارن. اما فحش میدن و توهین می کنن فکر می کنن همین انتقاده!

پرستوی مهاجر

به خصوص الآن که زمانه انتخاباته توجه به پیام این مطلب می تونه برای نامزدهای انتخاباتی و هوادارانشون خیلی مفید باشه.اما این آقایونی که من می بینم اصلا گوش شنوا ندارن

عشق من سبزوار

خیلی ها می دونن اما نمی خوان انتقاد درست رو انجام بدن.ومتأسفانه انتقاد از نوع محکوم کردن و تهاجمی و صریح رو انتخاب می کنن.
پربازدیدترین محبوب‌ترین‌ها پرونده ویژه نظرات شما